Đại dịch SARS-CoV-2 hiện đã lan ra ở hầu hết tất cả các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Có thể nói, đây là đại dịch có tốc độ lây lan nhanh chóng, làm ảnh hưởng nặng nề đến tình hình kinh tế, xã hội, sự phát triển của đất nước và đặc biệt là sức khỏe con người. Dù hiện nay trên thế giới đã phát minh ra vacxin và thuốc chữa để phòng chống Covid-19 nhưng hàng ngày vẫn còn hàng trăm ngàn người mắc phải. Rất nhiều bệnh nhân đã được chữa khỏi, tình trạng sức khỏe đang dần được hồi phục nhưng đâu đó vẫn còn nhiều người đang gặp phải những biến chứng do virus gây ra, hay còn được gọi là hậu Covid. Điều này đã gây ra những sự hoang mang nhất định cho người bệnh vì họ không biết hậu Covid có phải ai cũng bị và khi nào thì cần đi khám?
Hậu Covid là gì?
Hậu Covid là tình trạng những người sau khi mắc Covid-19 đã được chữa khỏi nhưng vẫn còn để lại di chứng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhận định thì sau khi đã được chữa khỏi, đa số bệnh nhân đều phục hồi hoàn toàn. Tuy nhiên, trong số đó vẫn có khoảng 10 - 20% người bệnh vẫn bị ảnh hưởng lâu dài bởi Covid-19 và có những biểu hiện khác nhau từ nhẹ đến nặng. Lúc này, bệnh nhân sẽ gặp phải một loạt các vấn đề mới liên quan đến tình trạng sức khỏe trong khoảng bốn tuần tính từ lần đầu tiên bị lây nhiễm virus Corona.
Tình trạng hậu Covid thường được biết đến với nhiều cái tên khác nhau như: hội chứng Covid kéo dài, di chứng Covid, Covid-19 hậu cấp tính, Covid mãn tính hoặc tác động lâu dài của Covid. Theo như WHO định nghĩa thì hậu Covid là tình trạng bệnh lý diễn ra ở những đối tượng có tiền sử nhiễm SARS-CoV-2 thường xuất hiện trong vòng 3 tháng bắt đầu từ thời điểm khởi phát Covid-19 và kéo dài ít nhất 2 tháng. Hiện nay, các chuyên gia trên toàn thế giới cũng đang nỗ lực tìm hiểu về những ảnh hưởng mà hậu Covid có khả năng đem đến cho sức khỏe người bệnh.
Những ai thường bị di chứng hậu Covid?
Nhiều người vẫn luôn thắc mắc có phải ai cũng bị hậu Covid? Thực tế, hậu Covid không phải ai cũng bị sau khi đã được chữa trị khỏi SARS-CoV-2. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, những nhóm đối tượng sau cần theo dõi kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe của mình:
- Nhóm người có sẵn bệnh nền như cao huyết áp, rối loạn chuyển hóa, mạch vành, đái tháo đường,....
- Nhóm người phải nhập viện khi mắc Covid-19 do bị suy hô hấp, sốt cao, những người phải can thiệp thở oxy, thở bằng máy trở lên,....
- Nhóm người từ 60 tuổi trở lên vì họ có thể đã bị các bệnh khác nhưng chưa khởi phát, chỉ sau khi mắc Covid-19, những bệnh này mới bị thúc đẩy tình trạng và trở nên nặng hơn.
Dù những người bị Covid-19 ở mức độ nặng có thể sẽ để lại nhiều di chứng tàn phá cơ thể nhưng cho đến nay vẫn chưa thể xác định chính xác sự tương quan giữa mức độ bệnh Covid-19 và hậu Covid-19. Điều này có nghĩa là ngay cả những người dù chỉ có những biểu hiện nhẹ khi bị nhiễm virus cũng có thể có nguy cơ mắc di chứng hậu Covid.
Khi nào thì cần đi khám hậu Covid?
Đối với những người bị mắc Covid-19, tất cả các cơ quan trong cơ thể hầu như đã bị tấn công ở giai đoạn cấp tính. Vậy nên, những bệnh nhân sau khi đã khỏi bệnh có thể đã bị tổn thương dẫn đến thường gặp một số triệu chứng sau khi đã khỏi Covid như: mệt mỏi, khó thở, tức ngực, stress, rối loạn chức năng nhận thức,....Những triệu chứng này chủ yếu là do hội chứng hệ hô hấp gây ra.
Các triệu chứng này có thể xuất hiện nay khi mới phục hồi sau đợt mắc Covid-19 cấp tính hoặc kéo dài từ đợt bệnh ban đầu, nó được thay đổi hoặc tái phát theo thời gian. Vậy tại sao bị hậu Covid? Trên thực tế, tình trạng bệnh này gây ra chủ yếu là do phản ứng viêm, xơ hóa, cytokine và rối loạn máu đông bởi virus SARS-CoV-2. Ngoài ra, nguyên nhân cũng có thể là vì tổn thương do di chứng bệnh nền hoặc sau thời gian dài điều trị hồi sức trong bệnh viện. Trong đó, tình trạng di chứng phổi rõ ràng và nặng nhất mà hậu Covid gặp phải đó là xơ hóa phổi, tắc mạch phổi và tổn thương đa cơ quan. Những bệnh nhân bị mắc bệnh và phải nhập viện do tình trạng nặng thường có nguy cơ mắc hội chứng hậu Covid cao hơn so với những bệnh nhân chỉ bị nhẹ.
Một câu hỏi được đặt ra ở đây là khi nào khám hậu Covid? Dù hội chứng hậu Covid thường xảy ra đối với những người đã bị mắc SARS-CoV-2 nhưng không phải tất cả mọi người đều cần đi khám hậu Covid. Thay vào đó, chỉ có những người có triệu chứng của hậu Covid dù chỉ nằm trong nhóm F0 nhẹ và được chữa trị tại nhà mới cần phải đi khám. Còn đối với nhóm F0 nằm viện, bị viêm phổi và cần phải nằm ở phòng hồi sức tích cực thì sau khi ra viện cần tái khám định kỳ 4 tuần, 8 tuần theo yêu cầu của bác sĩ.
Trên đây là những nội dung chia sẻ của đội ngũ biên tập viên Phương Nam 24h cho câu hỏi hậu Covid có phải ai cũng bị và khi nào khám hậu Covid? Đối với những người bị mắc bệnh này thì việc quan tâm hơn đến sức khỏe là điều cần thiết. Những người này cần thực hiện đúng theo dặn dò của bác sĩ, tái khám định kỳ để có thể sớm phục hồi sức khỏe để tiếp tục học tập, làm việc và trở lại với cuộc sống bình thường cũng như hạn chế tối đa tình trạng di chứng hậu Covid.
