Thời gian vừa qua, người dân trên toàn thế giới rất quan tâm đến dịch viêm phổi cấp đang bùng phát dữ dội ở Trung Quốc và có nguy cơ lây lan rộng ra nhiều nước trên thế giới. Bệnh dịch này xuất phát từ thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc) và do virus corona gây ra. Tính đến đầu năm 2020 đã có hàng trăm nghìn người tử vong và đang trong tình trạng nguy kịch, hàng triệu người bị nhiễm, nghi nhiễm virus phải cách ly theo dõi, hơn 200 nước trên thế giới bị lây nhiễm dịch. Hãy cùng đội ngũ Phương Nam 24h tìm hiểu xem virus corona là gì và các thông tin liên quan đến chủng virus cúm này.
1. Virus corona là gì?
Virus corona (tên viết tắt nCoV) là một nhóm gồm các loại virus thuộc phân họ Coronavirinae trong họ Coronaviridae. Theo những nghiên cứu gần đây, virus corona gây bệnh ở các loài động vật có vú, các loài chim và con người. Virus corona gây bệnh từ cảm lạnh thông thường đến hô hấp cấp tính nghiêm trọng và có thể gây tử vong. (Theo wikipedia)
Virus corona gây ra bệnh viêm phổi cấp và dịch bắt nguồn từ thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc) nên còn được gọi là bệnh viêm phổi Vũ Hán. Do dịch bắt đầu bùng phát vào năm 2019 nên Tổ chức Y tế thế giới WHO đã thống nhất lấy tên gọi chính thức là Covid-19 từ tháng 02 năm 2020.
2. Virus corona có nguy hiểm không?
Theo các nhà khoa học, virus corona được đánh giá là cực kỳ nguy hiểm, hơn cả loại virus CoV gây ra hội chứng hô hấp cấp tính nặng SARS (năm 2002) và hô hấp Trung Đông MERS (năm 2012) bởi một số lý do sau:
- Người bị nhiễm virus corona không có biểu hiện gì bất thường trong thời gian ủ bệnh (từ 1 đến 14 ngày) nên rất khó phát hiện để cách ly. Sau thời gian trên, người nhiễm bệnh mới bắt đầu có các triệu chứng như: ho, sốt, khó thở, dẫn đến viêm phổi nặng và tử vong.
- Virus corona rất dễ lây lan từ người sang người, động vật sang người thông qua đường hô hấp và tiếp xúc, kể cả trong thời gian ủ bệnh.
- Hiện tại vẫn chưa có thuốc đặc hiệu hay vắc-xin để tiêu diệt virus corona mà chỉ có thuốc điều trị các triệu chứng sau khi người bệnh đã bị nhiễm.
3. Virus corona có gây chết người không?
Do chưa có thuốc đặc trị nên virus corona có khả năng gây chết người rất cao. Trong thời gian ủ bệnh, người bị nhiễm thường không có biểu hiện gì nên rất khó phát hiện để điều trị sớm. Cho đến khi bệnh phát tác, người bị nhiễm mới có các triệu chứng như: ho, sốt, khó thở dẫn đến suy hô hấp cấp và tử vong.
4. Bị nhiễm virus corona có chữa được không?
Hiện tại vẫn chưa có thuốc chữa hoặc tiêu diệt virus nCoV mà chỉ có thuốc điều trị triệu chứng (ho, sốt, khó thở, viêm phổi,…) sau khi đã nhiễm bệnh. Chính vì vậy nên chưa thể khẳng định chắc chắn rằng người bị nhiễm virus corona có thể chữa khỏi bệnh. Tuy nhiên, ở Việt Nam đã có một trường hợp nhiễm virus corona được các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM) chữa khỏi.
5. Virus corona lây lan qua những đường nào?
Virus corona lây nhiễm từ người sang người, động vật sang người theo các con đường chính bao gồm:
- Trực tiếp qua giọt bắn cực nhỏ từ đường hô hấp của người bệnh: Mỗi lần người bệnh ho hay hắt hơi, hàng chục ngàn các giọt nhỏ li ti này sẽ bay lơ lửng trong môi trường khiến người xung quanh hít phải trong phạm vi từ 1 - 2 mét. Ngoài ra, các giọt bắn nhỏ này có thể bám vào quần áo, đồ vật xung quanh và trở thành con đường lây lan nguy hiểm thứ hai.
- Gián tiếp qua tiếp xúc với các đồ vật, môi trường chứa virus: Người bệnh lấy tay che miệng khi ho hay hắt hơi, nếu bàn tay có chứa đầy mầm bệnh đó cầm lấy tay nắm cửa và để lại một tay nắm cửa đầy virus trên đó. Sau đó, người kế tiếp và kế tiếp nữa nắm lấy tay nắm cửa, đem virus để lên tay mình, sau đó cho vào miệng, chùi lên mắt, mũi, lỗ tai hoặc chăm sóc con cái sẽ gieo rắc mầm bệnh cho mình và cả người xung quanh. Ngoài ra, việc tiếp xúc với thú cưng (chó, mèo,…) đang nhiễm virus hoặc ăn thịt động vật chứa virus cũng dễ bị lây bệnh.
Như vậy, virus lây lan qua các giọt bắn trong không khí được tạo ra khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc qua đường tiếp xúc, xâm nhập vào cơ thể qua miệng, mắt hoặc mũi. Nó có thể tồn tại trên các bề mặt hàng giờ đến một vài ngày và xâm nhập trực tiếp vào phổi khi hít phải. Sau khi đi vào cơ thể, nCoV lan ra phía sau đường mũi và đến màng nhầy trong cổ họng, gắn vào một thụ thể đặc biệt trong các tế bào.
Virus corona chứa các protein hình gai đâm ra từ bề mặt, giúp tăng khả năng bám trụ vào các tế bào, từ đó cho phép vật liệu di truyền xâm nhập vào cơ thể người. Tại đây, virus sao chép nhân lên, thoát ra khỏi tế bào và lây lan ra các tế bào khác trong cơ thể. Một tế bào có thể tạo ra hàng triệu bản sao của virus trước khi chết.
Chính vì vậy, để đề phòng sự lây lan của dịch bệnh viêm phổi cấp, nhằm bảo vệ tính mạnh cho chính bản thân mình và mọi người xung quanh, bạn cần thực hiện các biện pháp phòng tránh lây nhiễm virus corona ngay hôm nay.
6. Thông điệp về virus corona bạn cần biết
- Virus không phải là một sinh vật sống mà là một phân tử protein (DNA) được bao phủ bởi một lớp Lipid (chất béo) bảo vệ. Khi được hấp thụ bởi các tế bào của niêm mạc mắt, mũi hoặc miệng, làm thay đổi mã di truyền (đột biến) và chuyển đổi chúng thành các tế bào xâm lược và nhân bản.
- Vì virus không phải là một sinh vật sống mà là một phân tử protein. Nó không bị giết mà tự phân rã. Thời gian phân rã phụ thuộc vào nhiệt độ, độ ẩm và loại vật liệu nơi nó trú ngụ.
- Virus rất dễ vỡ, thứ duy nhất bảo vệ nó là một lớp mỡ mỏng bên ngoài. Đó là lý do tại sao mà bất kỳ loại xà phòng hay chất tẩy rửa nào cũng đều là phương thuốc tốt nhất, bởi vì bọt có thể phá vỡ chất béo. Đó là lý do tại sao bạn phải chà xát nhiều và lâu, từ 20 giây trở lên, để tạo ra nhiều bọt. Bằng cách hòa tan lớp chất béo, phân tử protein tự phân tán và tự phân hủy.
- Nhiệt Độ cao làm tan mỡ. Điều này lý giải vì sao Tổ chức Y tế thế giới WHO khuyến nghị người dân nên hạn chế sử dụng máy lạnh và nên sử dụng nước trên 25 độ C để rửa tay, quần áo và mọi thứ. Ngoài ra, nước nóng tạo ra nhiều bọt hơn khi gặp xà phòng và điều đó càng hữu ích hơn.
- Rượu hay bất kỳ hỗn hợp nào có cồn trên 65 độ có thể hòa tan chất béo, đặc biệt là phá vỡ lớp Lipid bên ngoài của virus.
- Bất kỳ hỗn hợp nào với tỉ lệ 1 phần thuốc tẩy rửa và 5 phần nước có thể hòa tan trực tiếp protein, phá vỡ nó từ bên trong.
- Nước có chứa oxy già sau xà phòng, rượu và clo, vì peroxide hòa tan protein của virus, nhưng chỉ có tác dụng khi sử dụng nguyên chất và như vậy có thể làm tổn thương làn da của bạn.
- KHÔNG dùng các loại thuốc diệt khuẩn, thuốc diệt côn trùng bởi vì virus là một dạng tế bào, không phải là một sinh vật sống như vi khuẩn nên nó không thể bị giết chết.
- ĐỪNG BAO GIỜ lắc giũ quần áo, tấm ga trải giường hoặc vải đã sử dụng hoặc chưa sử dụng. Nếu virus đã bám vào một bề mặt xốp (vải, xốp) thì nó rất trơ và tan rã trong khoảng 3 đến 4 giờ đồng hồ. Chúng có thể tồn tại trên bìa cứng 24 giờ, bề mặt kim loại 42 giờ và bề mặt nhựa 72 giờ . Nhưng nếu bạn lắc nó hoặc sử dụng khăn lau lông vũ, các phân tử virus trôi nổi trong không khí tới 3 giờ và có thể đọng lại trong mũi bạn.
- Các phân tử virus vẫn rất ổn định ở nhiệt độ lạnh tự nhiên bên ngoài hoặc nhân tạo như máy điều hòa không khí trong nhà và xe hơi. Chúng cũng cần độ ẩm để ổn định và đặc biệt là bóng tối. Do đó, môi trường hút ẩm, khô, ấm và sáng sẽ làm nó suy yếu nhanh hơn.
- Các loại vật liệu che nắng, che bụi (khẩu trang) đều có thể ngăn chặn và phá vỡ protein của virus. Cũng có thể để khử trùng và tái sử dụng trong trường hợp cần thiết. Tuy nhiên, hãy cẩn thận, vì các chất khử trùng cũng phá vỡ collagen (vốn là protein) trong da, cuối cùng gây ra nếp nhăn và ung thư da.
- Virus KHÔNG THỂ đi qua làn da khỏe mạnh.
- GIẤM không hữu ích vì nó không phá vỡ lớp mỡ bảo vệ.
- RƯỢU thông thường không có tác dụng ngăn chặn, tiêu diệt virus.
Trên đây là những thông tin liên quan đến virus corona mà đội ngũ biên tập viên chúng tôi cung cấp đến bạn đọc. Hãy chia sẻ rộng rãi bài viết này cho bạn bè, người thân tham khảo để cùng chung tay bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng bạn nhé. Xin cảm ơn!
