Từ xa xưa cách đây hàng ngàn năm, nền văn minh loài người đã trải qua những thời khắc rực rỡ, xán lạn. Chúng được đánh dấu bằng những công trình kiến trúc kỳ vỹ, phần nào thể hiện nền văn minh của nhân loại. Và sau đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về 7 công trình được người xưa cho là nổi bật và đáng ghi nhớ nhất. Chúng được gọi chung bằng một cái tên: 7 kỳ quan của thế giới cổ đại.
Danh sách bảy kỳ quan của thế giới thời cổ đại được lập ra bởi nhà văn người Hy Lạp Antipater vào thế kỷ thứ II TCN. Danh sách này dựa trên những công trình tương tự của nhiều nhà sử học người Hy Lạp trước đó và do vậy nó chỉ bao gồm các công trình quanh khu vực Địa Trung Hải. Tuy vậy, chúng cũng đã phần nào thể hiện được nền văn minh huy hoàng của nhân loại vào thời gian đó. Danh sách này gồm những công trình sau:
1. Vườn treo Babylon
Còn được gọi là vườn treo Semiramys, khu vườn treo nằm ở xứ Babylon (nay là Iraq) được cho là do vua Nebuchadnezzar II xây dựng lên vào khoảng năm 600 TCN để giải khuây nỗi nhớ quê hương của vợ mình là Amyitis. Amyitis là con gái của Cyaraxes, vị vua của đế quốc Media (nằm ở tây bắc Iran ngày nay). Vốn sống ở một vùng đất xanh tươi với nhiều núi non hùng vĩ, bà cảm thấy mảnh đất Lưỡng Hà (tên gọi vùng địa lý bao trùm Babylon) bằng phẳng và trơ trọi với mặt trời thiêu đốt quanh năm thật sự buồn chán. Do đó để chiều lòng vợ mình, vua Nebuchadnezzar đã quyết định tái tạo lại vùng đất Media bằng những vườn treo trên mái nhà.
Thực chất ở đây tên của khu vườn cũng không phải là vườn treo và nó cũng không phải là vườn được “treo” trên những sợi dây. Từ “treo” được đặt ở đây là do sự dịch sai nghĩa của từ “kremastos” trong tiếng Hy Lạp hay “pensilis” trong tiếng Latin vốn vừa mang nghĩa là “treo” vừa mang nghĩa là "nhô ra ở trên". Khu vườn được cho là đã bị phá hủy trong một trận động đất vào thế kỷ II TCN. Sau đó, một phần lớn tàn tích cũng đã bị hư hại trong cuộc chiến giữa Mỹ và Iraq.
2. Tượng thần Zeus ở Olympia
Trong thần thoại, Zeus (còn gọi là Dớt) chính là vua của các vị thần và được người Hy Lạp xưa rất tôn sùng. Do đó vào khoảng năm 435 TCN, nhà điêu khắc cổ đại nổi tiếng Phidias đã tiến hành chế tạo bức tượng ở thung lũng Olympia. Bức tượng cao tới 12 mét (m) và được đặt trên một bục đá cẩm thạch cao 1m. Có tạo hình đang ngồi trên một ngai vàng, tượng thần Zeus làm bằng ngà voi và phủ lên là những tấm vàng.
Ngai được làm từ gỗ tuyết tùng, ngà, vàng và các loại đá quý. Tay phải cầm một pho tượng thần Nike - vị thần của sự chiến thắng trong khi tay trái là cây vương trượng bằng kim loại với “con đại bàng của thần Zeus” đậu bên trên tượng trưng cho quyền lực tuyệt đối của vua các vị thần. Bức tượng được cho là đã bị di chuyển đến Constantinople (nay là Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ) và bị thiêu cháy trong vụ hỏa hoạn lớn vào năm 475 sau CN.
3. Khu lăng mộ Giza
Được xây dựng vào khoảng thế kỷ 26 TCN, khu lăng mộ Giza cũng là công trình duy nhất trong 7 kỳ quan thế giới cổ đại còn tồn tại đến tận ngày nay. Khu lăng mộ này là một tổng thể gồm 3 kim tự tháp chính: Kim tự tháp Khufu (Kim tự tháp Cheops), Kim tự tháp Khafre và Kim tự tháp Menkaure. Ngoài ra, khu vực này còn bao gồm một số kim tự tháp nhỏ dành cho các nữ hoàng, các công trình vệ tinh và nổi bật nhất là tượng Đại Nhân Sư.
4. Đền Artemis
Đền Artemis là công trình kiến trúc được kiến trúc sư Chersiphron và con là Metagenes xây dựng ở thành phố Ephesus (nay thuộc Thổ Nhĩ Kỳ) để thờ phụng nữ thần săn bắn Artemis, người con gái của thần Zeus. Bắt đầu xây dựng vào khoảng năm 550 TCN, ngôi đền đã trải qua nhiều lần mở rộng và xây dựng lại. Đến khi kết thúc vào năm 430 TCN, ngôi đền có kích thước chiều dài khoảng 115m, rộng khoảng 55m bao gồm 127 cột đá.
Đến năm 356 TCN, một người đàn ông Hy Lạp cuồng danh vọng đã châm lửa đối cháy ngôi đền với mong muốn tên tuổi mình sẽ trở thành bất tử. Công trình bị thiêu hủy hoàn toàn và một ngôi đền tương tự được xây dựng lại trên nền ngôi đền cũ. Tuy nhiên đến năm 262 sau CN, người Goth (một bộ tộc Ấn - Âu) lại đốt ngôi đền lần thứ 2. Ngày nay, chỉ còn phần nền và một số bộ phận khác của ngôi đền thứ 2 là còn tồn tại.
5. Lăng mộ của Mausolus
Lăng mộ của Mausolus (còn được gọi là lăng mộ Maussollos hay Lăng Halicarnassus) là lăng mộ được xây dựng vào khoảng năm 353 - 350 TCN dành cho Mausolus - vua của một vương quốc nhỏ thời Đế chế Ba Tư - cùng với người chị, đồng thời là vợ của ông, là Artemisia. Lăng mộ được xây dựng tại Halicarnassus (nay là thành phố cảng Bodrum thuộc Thổ Nhĩ Kỳ). Công trình cao 45m này nổi tiếng đến mức cái tên của nó được gắn cho mọi lăng mộ sau này (từ lăng mộ trong tiếng Anh là mausoleum).
Tòa lăng mộ đã nằm yên ổn trong nhiều thế kỷ. Thậm chí đến tận thế kỷ thứ I TCN, khi thành phố đã chỉ còn là tàn tích thì kiến trúc vẫn còn nguyên vẹn. Tuy nhiên đến khoảng cuối thế kỷ thứ 14 sau CN, một loạt các trận động đất đã tàn phá công trình và tới năm 1404 thì những gì còn nhận ra được của nó chỉ là phần móng.
6. Tượng thần Mặt Trời ở Rhodes
Tượng thần Mặt Trời ở Rhodes là một trong 7 kỳ quan thế giới thời cổ đại. Bức tượng được làm bằng đồng thau, cao tới hơn 34 mét (tương đương với chiều cao từ gót chân đến đỉnh đầu Tượng Nữ thần Tự do ở Hoa Kỳ). Được dựng nên trong khoảng thời gian từ năm 292 - 280 TCN, bức tượng được người dân đảo Rhodes (Hy Lạp) xây dựng nhằm tôn vinh thần Mặt Trời Helios, vị thần bảo hộ của thành Rhodes.
Tốn thời gian 12 năm để hoàn thành nhưng bức tượng lại chỉ tồn tại được trong vòng 56 năm sau đó. Năm 224 TCN, một trận động đất đã làm gãy phần đầu gối bức tượng và khiến nó sụp xuống. Những phần đổ vỡ của nó nằm dưới đất hơn 800 năm cho đến khi được một nhà buôn từ thành phố Edessa (nay là tỉnh Şanlıurfa thuộc Thổ Nhĩ Kỳ) mua lại. Ông ta phá vỡ bức tượng thành những tấm đồng rồi vận chuyển về quê hương.
7. Hải đăng Alexandria
Được xây dựng vào khoảng năm 284 - 246 TCN, ngọn hải đăng Alexandria nằm trên hòn đảo Pharos thuộc thành phố Alexandria, Ai Cập. Với chiều cao khoảng 135m, đây đã từng là một trong những công trình nhân tạo cao nhất Trái Đất nhiều năm liền.
Ngọn hải đăng có 3 tầng và được xây dựng từ những khối đá sáng màu. Phần dưới cùng hình vuông, phần giữa hình bát giác còn trên cùng là hình tròn, một bức tượng thần biển Poseidon được đặt ở trên đỉnh tháp. Ngoài ra, ở trên đỉnh còn có một tấm gương phản chiếu ánh sáng mặt trời vào ban ngày và một ngọn lửa vào ban đêm. Công trình dừng hoạt động và bị sụp đổ khi hai trận động đất xảy ra vào năm 1303 và 1323.
Trên đây là một số thông tin về 7 kỳ quan của thế giới thời cổ đại mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc. Có thể thấy rằng mặc dù hầu như tất cả những kỳ quan này đều đã bị phá hủy hoàn toàn nhưng những thông tin, những mô tả về chúng vẫn cho ta thấy được một giai đoạn huy hoàng của nền văn minh nhân loại. Thời kỳ với những công nghệ thô sơ nhưng con người vẫn có thể tạo ra được những công trình kiến trúc kỳ vĩ, khồng lồ không kém hiện nay. Qua đó, chúng ta cũng có thể thấy được sức sáng tạo, khả năng lao động của con người mạnh mẽ tới mức nào. Xin cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết!
