Mai vàng là một trong những loại cây quen thuộc được nhiều hộ gia đình cũng như các công ty, doanh nghiệp lựa chọn để trưng trong nhà, văn phòng hoặc ngoài sảnh vào ngày tết. Đối với những người chơi mai chuyên nghiệp, họ không đơn giản chỉ là lựa chọn các chậu cây có hoa mà còn chú ý rất nhiều đến dáng mai. Chính vì vậy, nghệ nhân làm vườn khi trồng và chăm sóc mai, sẽ dùng kinh nghiệm cũng như bàn tay của mình để uốn nắn, cắt tỉa và tạo ra những thế mai đẹp, hợp phong thủy. Vậy quá trình uốn, cắt, tạo dáng mai vàng được thực hiện như thế nào? Cùng Phương Nam 24h tìm hiểu về kỹ thuật cắt uốn mai vàng đẹp.
Kỹ thuật uốn cây mai vàng
Để tạo thế mai vàng, bạn buộc phải thực hiện kỹ thuật uốn cây. Thời điểm thích hợp nhất để uốn mai là khi cây còn nhỏ. Khi cây lớn, cành, thân sẽ to và rất dễ gãy nên khó uốn hơn nhiều. Trước khi tiến hành uốn mai, bạn cần xác định độ chịu đựng của cành và thân xem chúng có dẻo hay không, nếu bị bẻ ngược có gãy hay không bằng cách uốn từ từ ở một vị trí, một mức độ nhất định nào đó. Nếu cây vẫn chịu đựng được sẽ tiếp tục uốn vào vài ngay sau. Ngoài việc xác định độ chịu đựng của thân và cành mai, bạn còn phải áp dụng những phương pháp uốn thích hợp. Một số phương pháp uốn cây mai vàng mà bạn có thể tham khảo và lựa chọn như sau:
1. Phương pháp sử dụng dây chằng xoắn
Đây là phương pháp sử dụng một loại dây đồng mảnh có đường kính từ 1 - 1,5mm để uốn nắn cành và thân mai. Các bước thực hiện uốn mai bằng dây chằng xoắn như sau:
► Đầu tiên, buộc hai đầu dây chằng vào những điểm cần uốn nắn như: cành, nhánh, rễ hay các lỗ bên hông chậu, móc, đinh vít ở thân.
► Tiếp theo, dùng một thanh kim loại chắn ngay điểm giữa của dây và bắt đầu xoay để xoắn. Khi thực hiện thao tác xoắn, độ dài của sợi dây sẽ rút ngắn lại đồng thời các điểm cần uốn nắn sẽ xích lại gần nhau.
► Đối với những cành mai to, dễ gãy, bạn có thể từ từ thực hiện thao tác xoắn dây. Mỗi ngày bạn có thể xoắn một ít cho đến khi tạo được dáng uốn như ý.
► Cuối cùng khi mai đã thành hình như mong muốn, bạn chỉ cần cắt và tháo các đầu của dây chằng ra.
2. Phương pháp sử dụng nẹp uốn
Phương pháp sử dụng nẹp uốn cũng gần giống như phương pháp sử dụng dây chằng xoắn. Tuy nhiên thay vì dùng thanh kim loại đặt vào giữa để xoắn, kéo hai điểm được cố định ở hai đầu dây chằng xích lại gần nhau thì với phương pháp sử dụng nẹp uốn, bạn sẽ dùng 1 thanh kim loại để siết chặt 2 đầu của nẹp uốn lại. Phương pháp dùng nẹp uốn có ưu điểm là kéo được những cành có khoảng cách xa nhau mà phương pháp dùng dây chằng không làm được. Tuy nhiên với những không gian chật hẹp thì phương pháp này tương đối bất tiện hoặc không thể áp dụng được.
3. Phương pháp khóa uốn cành
Khóa uốn cành là phương pháp sử dụng một dụng cụ bằng kim loại có hai răng để kẹp chặt các cành sau đó dùng lực tác động lên để uốn cành vào đúng vị trí như mong muốn. Tiếp theo kết hợp dùng dây chằng để buộc và cố định, giúp cành dần vào dáng uốn.
4. Phương pháp nẹp ba chân
Nẹp ba chân cũng là một dụng cụ để uốn các cành cứng. Với dụng cụ này, bạn sẽ móc hai chân của dụng cụ vào cành định uốn. Tiếp theo điều chỉnh ren ở chân còn lại sao cho hai chân móc xích lại gần nhau đồng thời rút ngắn khoảng cách giữa cành muốn uốn. Khi sử dụng dụng cụ này, bạn cần lót thêm một miếng đệm cao su vào các điểm móc nẹp để không làm cho vỏ mai bị tróc.
Kỹ thuật cắt tỉa cành cây mai vàng
Bên cạnh việc uốn nắn, kỹ thuật cắt tỉa cũng là giải pháp để tạo ra những thế mai đẹp đồng thời có thể chăm sóc cho cây luôn tươi tốt. Khi thực hiện cắt tỉa cho cây mai vàng, tùy từng bộ phận như: rễ, cành, thân,...,bạn sẽ áp dụng những kỹ thuật khác nhau. Cụ thể như sau:
1. Cách tỉa sửa rễ cho cây mai vàng
Rễ của mai vàng là phần nằm sâu dưới đất, thường giòn và cứng. Để tạo được một thế mai đẹp thì khi cắt tỉa, bạn có thể khéo léo moi rễ phụ nằm gần mặt đất cho chúng nổi lên trên đồng thời tạo hình chân thú: long, ly, quy, phụng. Để không mất nhiều thời gian khi tạo hình cho rễ, lúc sang chậu bạn có thể quan sát thật kỹ nhằm nắm vững hình dạng bộ rễ của từng cây mai.
2. Cách tỉa cắt phần gốc cho mai vàng
Mai vàng là loại cây đơn thân và thường có gốc rất to. Bên cạnh đó những cây mai càng già, gốc mai sẽ càng to và xuất hiện những u nầm, hốc lõm hoặc đôi chỗ vỏ bị trầy xước, mốc meo. Để tạo dáng cho gốc mai, bạn có thể thực hiện các phương án cắt, gọt, đẽo, đục,...và tạo ra các hình thù độc đáo như: ‘’hổ phục’’, ‘’phượng vũ’’.
3. Cách cắt tỉa phần thân cho mai vàng
Để cắt tỉa cho phần thân của cây mai vàng, bạn cần chuẩn bị các dụng cụ như: nòng sắt, cây nêm, cảo, dây đồng, dây kẽm…Tiếp theo, bạn sẽ xác định thế uốn mà mình muốn. Sau đó áp dụng một trong những phương pháp uốn mai như đã giới thiệu ở trên để tạo hình. Nếu không muốn thân cây quá cao đồng thời kích thích cành ra nhiều hơn, bạn có thể ngắt đọt cho mai vàng. Có một lưu ý đó là, theo quan niệm từ xưa, thân cây mai ở bên dưới phải to, bên trên phải nhỏ mới phù hợp. Khi uốn, không nên để thân suôn đuột, cũng không nên uốn sửa đến độ cong queo uốn lượn nhiều khúc như thân con rắn làm mất độ tự nhiên.
4. Cách tỉa sửa cành mai sao cho đẹp
Cành mai tương đối nhỏ nên rất dễ uốn tỉa. Một cây mai đẹp sẽ có cành tạo thành các tán xanh tươi, không đè và che khuất nhau. Theo kiểng cổ, khi bạn uốn các cành mà tạo thành một tán ở nguyên vị trí ban đầu của nó thì được gọi là tàn văn. Nếu uốn tán cây kéo từ bên này sang bên kia thì gọi là tàn võ. Tùy theo sự phân bố của cành mai, bạn có thể uốn tỉa các tán sao cho thuận tiện.
5. Cách cắt tỉa lá cho mai vàng
Có thể nói tỉa lá là một trong những việc làm quan trọng quyết định đến thời điểm hoa nở. Vậy nên bạn cần xác định thời điểm thích hợp để tỉa lá, giúp cho cây giảm sự thoát nước, tích trữ dưỡng chất để nuôi mầm và giúp hoa nở đúng dịp tết.
Trên đây là một số phương pháp và kỹ thuật uốn, cắt tỉa cây mai vàng mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc. Hi vọng sau khi tham khảo bài viết, các bạn đã biết làm thế nào để tạo ra một chậu mai có thế đẹp, ý nghĩa và luôn tươi tốt. Bên cạnh đó nếu không có thời gian, công sức, kinh nghiệm hay các loại dụng cụ phù hợp, bạn có thể liên hệ đến các cơ sở nhận chăm sóc mai Tết chuyên nghiệp để được cung cấp dịch vụ đảm bảo uy tín, chất lượng với giá thành hợp lý.