Nước chiếm khoảng 3/4 diện tích bề mặt Trái Đất, gồm nhiều nguồn như: sông, hồ, ao, suối nhưng lớn nhất vẫn là biển và đại dương. Nước biển mang đến rất nhiều lợi ích và đóng vai trò quan trọng đối với đời sống con người, cụ thể như: Cung cấp lượng hơi nước vô tận cho tầng khí quyển để tạo ra mây và mưa; Giúp duy trì môi trường sống lý tưởng cho lượng lớn các loài động, thực vật; Cung cấp tài nguyên khoáng sản, hải sản phong phú cho con người; Mở ra tiềm năng phát triển du lịch cho một số nơi;....Tuy nhiên, nước biển hiện đang bị ô nhiễm trầm trọng và dẫn đến nhiều hậu quả khó lường. Vậy làm thế nào để bảo vệ vùng nước biển? Hãy cùng đội ngũ Phương Nam 24h tìm hiểu về các giải pháp cụ thể để bảo vệ môi trường biển hiện nay.
Vùng nước biển nói riêng và đại dương nói chung có đặc điểm là chứa lượng lớn các muối (trong đó NaCl chiếm phần lớn khoảng 77,8%), khí oxi, nito, cacbonic,...và các chất hữu cơ có nguồn gốc từ động, thực vật. Tuy nhiên khi bị ô nhiễm, tính chất tự nhiên của nước biển sẽ bị xâm nhập bởi các thành phần lạ và thay đổi theo hướng tiêu cực, dẫn đến những hậu quả như: Suy giảm sự đa dạng sinh học trong môi trường biển; Gây xói mòn các bờ biển; Thiệt hại kinh tế,....Để ngăn chặn và làm giảm thiểu những hậu quả này, hiện nay nhiều giải pháp bảo vệ môi trường biển đã được đề xuất.
1. Tuyên truyền, nâng cao ý thức của cá nhân, cộng đồng
Môi trường biển đang dần bị ô nhiễm trầm trọng bởi nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng phần lớn vẫn là do những tác động đến từ con người, chẳng hạn như: xả rác bừa bãi, xả thẳng chất thải ra môi trường mà không qua xử lý,....Vậy nên, giải pháp đầu tiên để bảo vệ sự trong sạch của môi trường biển là tích cực tuyên truyền và nâng cao ý thức của cá nhân, cộng đồng thông qua các việc làm cụ thể như sau:
- Tổ chức thu gom rác thải ở các vùng nước biển.
- Hạn chế việc khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên từ biển một cách bừa bãi.
- Các doanh nghiệp phải xây dựng hệ thống xử lý chất thải theo đúng tiêu chuẩn và thực hiện một cách đồng bộ.
- Tuyên truyền các cá nhân, tổ chức xả rác đúng nơi quy định, không vứt bừa bãi xuống các vùng nước sông, hồ, ao, biển.
2. Xây dựng các khu bảo tồn biển
Xây dựng các khu bảo tồn biển được coi là phương thức hiệu quả nhất để bảo vệ môi trường sinh thái biển. Tuy nhiên, cùng với việc xây dựng các khu bảo tồn thì chúng ta cần phải thực hiện tốt công cuộc bảo vệ sự đa dạng sinh học và giải quyết triệt các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường biển từ đất liền. Vậy nên, việc chúng ta cần làm chính là:
- Ngăn chặn sự ô nhiễm và suy thoái ở các lưu vực sông, các cụm công nghiệp ven biển.
- Chú trọng công tác phòng ngừa và kiểm soát đối với các hoạt động: Phát triển du lịch; Thăm dò, khai thác khoáng sản, thủy sản; Vận chuyển dầu khí trên biển.
3. Đẩy mạnh quản lý tổng hợp đới bờ
Đới bờ được hiểu là vùng nước chuyển tiếp giữa lục địa và biển (bao gồm vùng đất ven biển và vùng nước biển ven bờ). Khu vực này có ý nghĩa rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế vì sở hữu nhiều tiềm năng. Tuy nhiên cũng chính vì vậy mà đới bờ dễ bị xói mòn, ngập lụt và ô nhiễm bởi việc khai thác, sử dụng bừa bãi vùng đất, nguồn nước. Khi đới bờ bị ô nhiễm, chúng sẽ nhanh chóng làm ảnh hưởng đến vùng nước biển trên diện rộng. Vậy nên, chúng ta cần phải đẩy mạnh công tác quản lý tổng hợp đới bờ, đặc biệt là chú trọng đến việc tính toán các lợi ích ngắn hạn, dài hạn khi sử dụng đới bờ để phát triển kinh tế. Đây là một trong những thách thức mang tính lâu dài.
4. Hoàn thiện hệ thống Pháp luật về môi trường
Luật bảo vệ môi trường được ban hành vào năm 2013 có 4 điều về bảo vệ môi trường biển. Tuy nhiên, chúng vẫn chưa đầy đủ và còn thiếu sự đồng bộ. Vậy nên trong thời gian tới, luật về bảo vệ môi trường cần phải được chú trọng và hoàn thiện hơn nữa bằng: Hệ thống các văn bản quy định rõ ràng, chi tiết; Có hướng dẫn thi hành thống nhất, đồng bộ; Quy định rõ ràng về trách nhiệm, khắc phục tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu tính khả thi; Đưa ra những quy định xử phạt rõ ràng, đủ sức răn đe đối với các hành vi làm môi trường biển bị ô nhiễm.
5. Đề xuất và thực hiện các giải pháp khắc phục ô nhiễm biển
Song song với việc đề xuất các giải pháp bảo vệ thì việc khắc phục, cải tạo và làm giảm thiểu ô nhiễm vùng biển cũng rất quan trọng. Nếu chỉ chú trọng vào công tác bảo vệ mà không tính đến chuyện khắc phục các vùng nước biển đang bị ô nhiễm thì tình trạng này sẽ càng trở nên trầm trọng và khó giải quyết về lâu về dài. Và để có thể kịp thời xử lý và cải thiện các vùng biển đang bị ô nhiễm nghiêm trọng, chúng ta cần phải tiến hành quan trắc định kỳ và ghi chép các số liệu cụ thể để đánh giá hiện trạng cũng như xu hướng diễn biến của chất lượng môi trường biển.
Trên đây là các biện pháp bảo vệ môi trường biển mà đội ngũ biên tập viên chúng tôi muốn chia sẻ với bạn đọc. Hi vọng sau khi tham khảo bài viết, các bạn đã biết mình cần làm gì để bảo vệ môi trường biển, từ đó nâng cao ý thức của bản thân và tuyên truyền cho mọi người xung quanh.
Tham khảo thêm: Các biện pháp bảo vệ môi trường ở Việt Nam
