Kinh doanh homestay đang trở thành xu hướng hấp dẫn tại Việt Nam, đặc biệt ở các khu vực có tiềm năng du lịch như Đà Lạt, Sapa, Hội An hay các vùng biển miền Trung. Mô hình này không chỉ tận dụng tối đa diện tích căn hộ mà còn mang lại nguồn thu nhập hấp dẫn với chi phí đầu tư hợp lý. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về mô hình kinh doanh homestay là gì, các bước chuẩn bị cần thiết cũng như các điều kiện pháp lý quan trọng mà bạn không thể bỏ qua.
Kinh doanh homestay là gì?
Homestay là một hình thức lưu trú mà du khách được ở chung với gia đình chủ nhà địa phương, chia sẻ không gian sinh hoạt như phòng khách, bếp và thậm chí là tham gia vào các hoạt động thường ngày. Mô hình này mang đến trải nghiệm gần gũi và chân thực về đời sống, văn hóa, phong tục của địa phương, điều mà khách sạn hay nhà nghỉ thông thường khó có thể mang lại. Trong những năm gần đây, homestay không chỉ phổ biến ở các khu du lịch nông thôn, miền núi mà còn lan rộng ra cả thành thị, trở thành một lựa chọn lưu trú độc đáo và hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước.
Kinh doanh homestay là việc cá nhân hoặc tổ chức cung cấp dịch vụ lưu trú theo mô hình homestay với mục đích thu lợi nhuận. Chủ homestay có thể sử dụng chính ngôi nhà đang ở hoặc đầu tư xây dựng, cải tạo nhà cửa để đón khách. Với chi phí đầu tư tương đối thấp và khả năng tận dụng nguồn lực sẵn có, kinh doanh homestay đang trở thành lựa chọn hấp dẫn cho nhiều người, đặc biệt là tại các địa phương có tiềm năng du lịch.
Điểm nổi bật của homestay là sự thân thiện và cảm giác “như ở nhà” mà du khách nhận được. Thay vì một không gian tiêu chuẩn, đồng bộ như khách sạn, homestay thường mang tính cá nhân hóa cao, mỗi nơi một phong cách riêng, có thể là một ngôi nhà cổ ở Hội An, một căn bungalow nhỏ giữa núi rừng Tây Bắc hoặc một căn hộ hiện đại giữa lòng Đà Lạt.
Lợi ích của việc kinh doanh homestay
Kinh doanh homestay không chỉ là một hình thức kiếm thêm thu nhập mà còn mở ra nhiều cơ hội cho những ai muốn tham gia vào ngành du lịch và dịch vụ. Với xu hướng du lịch trải nghiệm ngày càng phát triển, homestay đang trở thành lựa chọn lưu trú phổ biến, đặc biệt tại những khu vực có tiềm năng du lịch.
- Vốn đầu tư linh hoạt: Tùy vào khả năng tài chính, bạn có thể bắt đầu từ quy mô nhỏ bằng cách tận dụng nhà ở sẵn có để cải tạo lại phòng ốc và trang bị thêm các tiện nghi cơ bản. Nếu có điều kiện, bạn cũng có thể đầu tư bài bản để xây dựng homestay cao cấp với thiết kế ấn tượng và dịch vụ chuyên nghiệp. Chính sự linh hoạt này giúp nhiều người dễ dàng tiếp cận mô hình kinh doanh homestay mà không cần quá nhiều rủi ro về tài chính.
- Nhu cầu thị trường tăng cao, đặc biệt ở các khu du lịch: Du lịch nội địa và quốc tế tại Việt Nam đang trên đà phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ, kéo theo nhu cầu lưu trú đa dạng hơn. Du khách ngày càng tìm kiếm những trải nghiệm cá nhân hóa, gần gũi với văn hóa bản địa thay vì những khách sạn tiêu chuẩn lạnh lẽo. Ở các địa phương như Đà Lạt, Hội An, Sapa, Ninh Bình hay miền Tây sông nước, homestay trở thành lựa chọn ưu tiên nhờ cảm giác ấm áp, gần gũi và mang tính trải nghiệm cao. Điều này mở ra tiềm năng thị trường lớn cho những ai có kế hoạch kinh doanh đúng hướng.
- Cơ hội kết nối văn hóa và kiếm thu nhập: Homestay không chỉ mang lại lợi nhuận kinh doanh mà còn là cầu nối giữa chủ nhà và du khách đến từ nhiều vùng miền, quốc gia khác nhau. Đây là cơ hội để quảng bá hình ảnh quê hương, văn hóa, ẩm thực và con người địa phương đến với bạn bè quốc tế.
Các mô hình kinh doanh homestay hiện nay
Trong những năm gần đây, kinh doanh homestay tại Việt Nam phát triển mạnh mẽ với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với nhu cầu và ngân sách của các nhóm khách khác nhau. Dưới đây là ba mô hình homestay phổ biến đang được nhiều người lựa chọn để khởi nghiệp kinh doanh hoặc đầu tư.
1. Homestay gia đình
Đây là mô hình đơn giản và phổ biến nhất hiện nay. Chủ nhà sử dụng chính ngôi nhà mình đang sinh sống, cải tạo lại một phần hoặc toàn bộ không gian để đón khách lưu trú. Du khách sẽ được ở cùng gia đình bản địa, sinh hoạt chung, cùng ăn uống hoặc trò chuyện, tạo nên một cảm giác ấm cúng, thân thiện như đang “ở nhà người quen”. Mô hình này đặc biệt phù hợp với những ai có sẵn nhà ở gần các khu du lịch và muốn bắt đầu kinh doanh với chi phí đầu tư thấp.
2. Homestay kết hợp với trải nghiệm văn hóa
Mô hình này không chỉ dừng lại ở việc cung cấp chỗ ở mà còn đưa khách vào hành trình trải nghiệm đời sống địa phương. Tại đây, du khách có thể tham gia các hoạt động truyền thống như học nấu món ăn bản xứ, trồng rau, bắt cá, đạp xe qua làng quê hoặc thậm chí là tham gia lễ hội văn hóa của người bản địa. Loại hình homestay này thường xuất hiện ở các vùng núi, vùng đồng bằng hoặc các địa phương giàu bản sắc như Sapa, Mai Châu, Hội An hoặc miền Tây Nam Bộ. Đây là mô hình mang lại giá trị trải nghiệm sâu sắc và thường được khách quốc tế ưa chuộng.
3. Homestay cao cấp dành cho khách quốc tế
Đối với phân khúc khách hàng có nhu cầu cao về tiện nghi, riêng tư và dịch vụ chuyên nghiệp, homestay cao cấp là một lựa chọn hấp dẫn. Những homestay này thường được thiết kế theo phong cách hiện đại hoặc mang hơi hướng bản địa nhưng vẫn đầy đủ tiện nghi như khách sạn: phòng tắm riêng, điều hòa, internet tốc độ cao, minibar… Chủ đầu tư thường là người đã có kinh nghiệm trong lĩnh vực lưu trú hoặc có định hướng rõ ràng về phân khúc thị trường. Homestay cao cấp không chỉ thu hút khách du lịch nước ngoài mà còn hướng đến nhóm khách nội địa trung lưu và thượng lưu, đặc biệt tại các điểm đến nổi tiếng như Đà Lạt, Phú Quốc, Ninh Bình, Đà Nẵng…
Một số điều kiện kinh doanh homestay
Để kinh doanh homestay một cách hợp pháp và hiệu quả, bạn cần đảm bảo đáp ứng một số điều kiện kinh doanh homestay cơ bản theo quy định pháp luật và nhu cầu thực tế. Cụ thể:
- Đăng ký kinh doanh: Chủ homestay cần đăng ký hộ kinh doanh cá thể hoặc doanh nghiệp tùy quy mô. Đây là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo hoạt động hợp pháp. Đặc biệt, nếu kinh doanh homestay chung cư, bạn cần xin phép ban quản lý hoặc ban quản trị tòa nhà, điều kiện riêng biệt để tránh xung đột với cư dân và tuân thủ nội quy chung cư.
- Đáp ứng điều kiện an toàn phòng cháy chữa cháy: Homestay cần trang bị đầy đủ các thiết bị PCCC cơ bản như bình chữa cháy, bảng hướng dẫn thoát hiểm, và đảm bảo lối thoát hiểm thông thoáng. Việc này không chỉ tuân thủ quy định mà còn bảo vệ an toàn cho cả chủ nhà và khách lưu trú.
- Đảm bảo an ninh, trật tự: Chủ cơ sở xin giấy xác nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự tại công an cấp quận hoặc huyện. Đây là thủ tục quan trọng để cơ sở lưu trú của bạn hoạt động minh bạch và được pháp luật bảo vệ.
- Vệ sinh an toàn thực phẩm (nếu cung cấp bữa ăn): Trường hợp homestay có phục vụ ăn uống, cần đăng ký và được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.
- Cơ sở vật chất tối thiểu: Các phòng lưu trú cần sạch sẽ, có đầy đủ tiện nghi cơ bản như giường, quạt/máy lạnh, nhà vệ sinh, đèn chiếu sáng…
- Khai báo lưu trú: Theo quy định của Bộ Công an, chủ homestay phải thực hiện khai báo tạm trú cho khách. Việc này có thể thực hiện online hoặc trực tiếp tại công an phường/xã, góp phần đảm bảo an ninh trật tự khu vực.
Những điều kiện trên là nền tảng để homestay hoạt động minh bạch, đồng thời tạo sự tin tưởng và thoải mái cho khách lưu trú.
Kế hoạch kinh doanh homestay chi tiết cho người mới
Kinh doanh homestay cần một kế hoạch rõ ràng và chiến lược phù hợp để thu hút và giữ chân khách hàng. Đặc biệt với người mới bắt đầu, việc xây dựng kế hoạch kinh doanh homestay ngay từ đầu sẽ giúp tránh được những sai lầm tốn kém và tăng khả năng thành công.
Bước 1: Nghiên cứu thị trường và lựa chọn địa điểm
Trước khi bắt tay vào xây dựng hoặc cải tạo homestay, việc phân tích thị trường là điều bắt buộc. Bạn cần hiểu rõ khu vực định kinh doanh có thực sự thu hút khách du lịch hay không, mức độ cạnh tranh và xu hướng du lịch hiện tại là gì.
- Phân tích khu vực du lịch tiềm năng: Bạn hãy tập trung khảo sát những địa điểm có lượng khách du lịch ổn định quanh năm hoặc đang trên đà phát triển. Các khu vực gần danh lam thắng cảnh, trung tâm thành phố, làng nghề truyền thống, vùng núi hoặc ven biển… thường là những điểm lý tưởng để đầu tư homestay. Đồng thời, bạn cần xem xét hạ tầng giao thông, khoảng cách đến các điểm tham quan, dịch vụ hỗ trợ xung quanh như quán ăn, xe đưa đón hay cửa hàng tiện lợi.
- Khảo sát đối tượng khách hàng mục tiêu: Xác định rõ chân dung khách hàng mục tiêu sẽ giúp bạn định hướng phong cách thiết kế, mức giá thuê, loại hình dịch vụ và cách thức quảng bá phù hợp. Ví dụ, khách nước ngoài thường ưa chuộng không gian độc đáo và các trải nghiệm văn hóa, trong khi khách nội địa có thể quan tâm đến tiện nghi, sạch sẽ và giá cả hợp lý.
Bước 2: Thiết kế và cải tạo không gian homestay
Không gian homestay chính là yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến cảm nhận và đánh giá của khách hàng. Một căn homestay đẹp, tiện nghi và có cá tính sẽ giúp bạn dễ dàng nổi bật giữa hàng trăm lựa chọn khác.
Phong cách thiết kế (mộc mạc, hiện đại, bản địa…)
Bạn có thể lựa chọn một trong các phong cách thiết kế phổ biến như:
- Mộc mạc, gần gũi với thiên nhiên, phù hợp với homestay ở vùng núi, nông thôn hoặc ven biển.
- Hiện đại, tối giản, hướng đến khách thành thị, người trẻ hoặc khách công tác.
- Mang đậm bản sắc văn hóa địa phương, thường kết hợp với mô hình homestay trải nghiệm.
Dù lựa chọn phong cách nào, cũng cần đảm bảo sự đồng nhất trong thiết kế nội thất, màu sắc và không gian để tạo nên một dấu ấn riêng.
Tối ưu trải nghiệm khách hàng
Bên cạnh vẻ ngoài bắt mắt, homestay cần được bố trí khoa học, tiện nghi và thân thiện với người sử dụng. Những chi tiết nhỏ như chăn ga sạch sẽ, phòng vệ sinh thơm tho, wifi mạnh, ánh sáng hợp lý hay vài cuốn sách trong phòng… đều góp phần nâng cao trải nghiệm của khách. Đừng quên bố trí các khu vực sinh hoạt chung như phòng khách, sân vườn, bếp nhỏ để khách cảm thấy như đang ở nhà. Ngoài ra, hãy cân nhắc các yếu tố cách âm, an toàn phòng cháy và thiết bị tiết kiệm năng lượng để tối ưu chi phí vận hành về lâu dài.
Bước 3: Xây dựng dịch vụ đi kèm
Để tạo nên sức hút và khác biệt cho homestay của bạn, việc xây dựng các dịch vụ đi kèm là điều không thể bỏ qua. Dịch vụ ăn uống ngay tại chỗ với những món ăn đặc sản địa phương không chỉ giúp khách tiện lợi mà còn tạo nên trải nghiệm đậm đà bản sắc vùng miền. Bạn có thể tổ chức các bữa ăn tự chọn hoặc phục vụ các món ăn sáng đơn giản nhưng chất lượng, giúp khách cảm nhận được sự chu đáo và thân thiện của homestay.
Ngoài ra, dịch vụ đưa đón khách từ sân bay, bến xe hay các điểm tham quan lân cận cũng là một điểm cộng lớn khi kinh doanh homestay, giúp khách dễ dàng di chuyển mà không phải lo lắng về phương tiện đi lại. Đặc biệt, nếu homestay của bạn có khả năng tổ chức các tour trải nghiệm như đi bộ khám phá làng nghề truyền thống, tham quan vườn trái cây, hoặc trải nghiệm văn hóa địa phương, đây sẽ là điểm nhấn thu hút nhiều khách du lịch muốn tìm hiểu sâu hơn về vùng đất bạn đang kinh doanh.
Bước 4: Marketing và quảng bá homestay
Để homestay của bạn tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng, việc đăng ký và quảng bá trên các nền tảng đặt phòng trực tuyến như Airbnb, Booking hay Traveloka là bước không thể thiếu. Những kênh này có lượng người dùng lớn, giúp homestay của bạn nhanh chóng được biết đến bởi khách du lịch trong và ngoài nước.
Song song với đó, tận dụng mạng xã hội như Facebook, Instagram hay TikTok là cách hiệu quả để xây dựng cộng đồng khách hàng và lan tỏa thương hiệu homestay. Bạn có thể chia sẻ các video trải nghiệm, hình ảnh không gian homestay, các hoạt động thú vị hay feedback từ khách hàng để tạo sự tương tác và thu hút người xem. Việc chạy quảng cáo trên các nền tảng này cũng giúp tiếp cận đúng đối tượng mục tiêu, tăng khả năng chuyển đổi thành khách đặt phòng thực tế.
Bước 5: Quản lý và chăm sóc khách hàng
Một hệ thống đặt phòng hiệu quả là yếu tố then chốt giúp bạn quản lý homestay một cách chuyên nghiệp và tránh nhầm lẫn trong lịch trình khách. Sử dụng phần mềm hoặc ứng dụng quản lý đặt phòng sẽ giúp bạn theo dõi tình trạng phòng trống, xác nhận đơn đặt hàng và tự động gửi thông báo đến khách hàng một cách nhanh chóng, tiết kiệm thời gian và nâng cao trải nghiệm khách hàng. Bên cạnh đó, việc phản hồi khách hàng kịp thời, nhiệt tình qua các kênh như điện thoại, email hay tin nhắn sẽ tạo dựng được lòng tin và sự hài lòng, giúp khách cảm thấy được quan tâm và tôn trọng.
Kỹ năng giao tiếp cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc chăm sóc khách hàng. Bạn cần biết lắng nghe, thấu hiểu những nhu cầu và mong muốn của khách, đồng thời ứng xử lịch sự, thân thiện để tạo không khí thoải mái, gần gũi như đang ở nhà. Khi có sự cố phát sinh như lỗi thiết bị, tranh chấp hay yêu cầu đặc biệt, khả năng xử lý tình huống linh hoạt và giải quyết nhanh chóng sẽ giúp hạn chế ảnh hưởng tiêu cực, đồng thời gây ấn tượng tốt với khách về sự chuyên nghiệp và tận tâm của bạn.
Bước 6: Tính toán chi phí và lợi nhuận
Trước khi bắt tay vào kinh doanh homestay, việc tính toán chi phí đầu tư ban đầu là điều cần thiết để bạn có cái nhìn tổng quan về quy mô và khả năng tài chính. Với những ai lựa chọn kinh doanh homestay chung cư, chi phí đầu tư ban đầu có thể tiết kiệm hơn so với việc xây dựng hoặc thuê nhà nguyên căn. Chi phí này bao gồm mua hoặc thuê mặt bằng, sửa chữa, trang trí nội thất, lắp đặt tiện nghi như điều hòa, máy nước nóng, wifi… Ngoài ra, bạn cũng cần tính đến chi phí mua sắm vật dụng như chăn ga, đồ dùng cá nhân, thiết bị nhà bếp, camera an ninh hay hệ thống quản lý đặt phòng.
Bên cạnh chi phí đầu tư ban đầu, chi phí vận hành hàng tháng là yếu tố không thể bỏ qua. Các khoản này bao gồm điện, nước, Internet, lương nhân viên (nếu có), chi phí vệ sinh, thay mới vật tư tiêu hao, marketing và bảo trì thiết bị. Việc kiểm soát tốt các chi phí vận hành giúp bạn giữ cho homestay hoạt động ổn định mà không ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ. Một homestay được đầu tư bài bản, hoạt động ổn định thường có thể hoàn vốn trong vòng 1–2 năm, tùy thuộc vào vị trí và hiệu quả marketing.
Qua bài viết của Phương Nam 24h, kinh doanh homestay là mô hình linh hoạt, tiềm năng và ngày càng được ưa chuộng trong ngành du lịch. Tuy nhiên, để đảm bảo hoạt động ổn định, hợp pháp và bền vững, chủ homestay cần tuân thủ đầy đủ các điều kiện pháp lý như: đăng ký kinh doanh, đảm bảo an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy, khai báo lưu trú, và vệ sinh an toàn thực phẩm nếu có phục vụ ăn uống. Bên cạnh việc đáp ứng các yêu cầu pháp lý, xây dựng một kế hoạch kinh doanh homestay rõ ràng là yếu tố không thể thiếu. Kế hoạch này giúp bạn tránh được các rủi ro ban đầu, kiểm soát tốt dòng tiền và tối ưu hóa lợi nhuận trong quá trình vận hành.
