Không thể phủ nhận rằng, thế giới xung quanh chúng ta luôn thay đổi từng ngày. Và sự xuất hiện của khái niệm công dân toàn cầu đã cho thấy được những cơ hội rộng mở của tất cả mọi người. Mặc dù khái niệm này chúng ta đã nghe rất nhiều trong những năm gần đây, nhưng bạn đã thật sự hiểu công dân toàn cầu là gì? Làm thế nào để trở thành global citizen chưa? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về những điều này thông qua nội dung dưới đây nhé.
Công dân toàn cầu là gì?
Đúng như tên gọi, công dân toàn cầu (global citizen) là một khái niệm được dùng để chỉ những người sống trên toàn cầu, họ có thể sống và làm việc được ở bất kỳ nơi đâu. Những người đó có thể có một hoặc nhiều quốc tịch, nhưng điều quan trọng hơn hết đó là họ có học thức, hiểu biết sâu rộng, tự tin, bản lĩnh, không ngại học hỏi để vươn mình ra thế giới.
Khi khái niệm này xuất hiện đã làm thay đổi những định nghĩa khác về biên giới, lãnh thổ, chính trị, văn hóa, quản lý nhà nước,.... Công dân toàn cầu đã trở thành hình mẫu lý tưởng mà rất nhiều người mong muốn. Bởi vì điều đó cũng đồng nghĩa với việc họ có đủ phẩm chất để đưa đất nước giàu mạnh, phát triển hơn.
Nguồn gốc hình thành và sự bùng phát của thế hệ công dân toàn cầu
Công dân toàn cầu bắt nguồn từ các công ty đa quốc gia. Họ có chi nhánh, văn phòng đại diện, cơ sở sản xuất, phòng thí nghiệm,... rải rác ở mọi châu lục. Thế nên, điều mà các công ty này cần làm đó chính là tìm kiếm người quản lý, đội ngũ nhân viên tại quốc gia đó để làm việc. Chính điều này đã manh nha hình thành nên những công dân toàn cầu đầu tiên.
Sau đó chính là cuộc chiến để tranh giành “chất xám” đến từ các nước trên thế giới. Sau thế chiến thứ hai, chính phủ của những nước cường quốc như Đức, Mỹ đã đưa ra những lời mời gọi hấp dẫn các nhà khoa học, danh nhân nổi tiếng trên thế giới đến đây để sinh sống và làm việc. Hay ngày nay, nhiều quốc gia còn tạo điều kiện cho những nhà khoa học, doanh nhân hoặc những người đã tốt nghiệp tiến sĩ tại các trường đại học danh tiếng được phép nhập quốc tịch dễ dàng hơn.
Hay bên cạnh đó còn là những người có điều kiện làm việc ở hai quốc gia khác nhau. Việc họ di chuyển, sinh sống và làm việc bên ngoài thường xuyên nên cũng không có quá nhiều khác biệt và dường như là còn cảm thấy quen với điều đó.
Những tác động của công dân toàn cầu tới xã hội và nền kinh tế
Có thể dễ dàng nhận thấy rằng, công dân toàn cầu mang đến rất nhiều lợi ích cho xã hội và cả nền kinh tế. Nhờ vào lượng kiến thức và kinh nghiệm đã tích lũy được khi làm việc tại các quốc gia khác nhau, họ có thể tận dụng để giải quyết vấn đề trong cuộc sống cũng như trong công việc một cách dễ dàng.
Ví dụ, nếu như doanh nghiệp muốn phát triển, mở rộng thị trường ở một quốc gia mới thì bạn có thể dựa vào vốn hiểu biết của mình để đưa ra các ý tưởng về nhân lực, sản phẩm, thị trường, marketing,.... Hay ví dụ về công dân toàn cầu cũng có thể dựa vào sự hiểu biết của mình để tạo nên một cầu nối kiến thức, để mọi người kết nối lại với nhau, từ đó tạo nên giá trị tích cực và đóng góp nhiều hơn cho xã hội.
Các đặc điểm thường thấy ở một công dân toàn cầu
Đã có rất nhiều người thành công trở thành công dân toàn cầu, đặc biệt là các thế hệ trẻ. Ở họ có những đặc điểm, tính cách đặc trưng được thể hiện rõ ràng thông qua suy nghĩ, hành vi hàng ngày. Trong đó, có 5 tiêu chí của công dân toàn cầu thường thấy nhất đó là:
1. Cởi mở và tự tin
Đã là một công dân toàn cầu thì chắc chắn rằng đặc điểm đầu tiên mà người đó cần có là phải thích nghi tốt với một cuộc sống năng động và thay đổi liên tục. Đặc biệt, ngày nay khi Internet đã là một phần không thể thiếu thì cũng đã một phần xóa nhòa đi biên giới giữa các quốc gia. Thế nên, khi có thêm sự cởi mở sẽ giúp cho những công dân toàn cầu luôn sẵn sàng đón nhận sự khác biệt trong các giá trị văn hóa, nghệ thuật, tư duy và cả những ý nghĩa.
Đồng thời, một công dân toàn cầu thực thụ cũng không thể thiếu sự tự tin, bản lĩnh. Phẩm chất này sẽ giúp họ vượt qua những khó khăn, thử thách dù cho đang ở bất kỳ một quốc gia nào. Hơn hết đó là còn có thể học hỏi để không ngừng trau dồi kinh nghiệm mỗi ngày cho bản thân.
2. Linh hoạt, dễ thích nghi
Lối sống “nhập gia tùy tục” rất phù hợp với công dân toàn cầu. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc ta phải thay đổi bản thân để trở nên phù hợp với quốc gia mà mình đang sinh sống. Các thay đổi đó có thể là đồng hồ sinh học, thói quen ăn uống, tiệc tùng,... Sở dĩ, công dân toàn cầu làm được như vậy đó chính là vì họ có khả năng quan sát, nhìn nhận sự việc xung quanh một cách sâu rộng hơn. Nói chung, học hỏi người bản địa chính là cách nhanh nhất để điều chỉnh hành vi cá nhân.
3. Tò mò và khao khát được trải nghiệm
Mỗi quốc gia đều có một đặc trưng riêng trong văn hóa, xã hội, lối sống, con người,.... Và một công dân toàn cầu luôn có cho mình đức tính tò mò, mong muốn được khám phá và trải nghiệm nhiều hơn. Họ đón nhận những điều mới lạ bằng tâm thế hồ hởi, hứng khởi và luôn sẵn sàng để trải nghiệm. Có lẽ cũng bởi vì vậy nên họ không cảm thấy khó khăn khi đến một quốc gia mới. Thay vào đó, những người này lại còn được hiểu hơn về văn hóa, lịch sử, thói quen của người dân địa phương nơi đây.
4. Đắm mình vào những luồng văn hóa mới
Một đặc điểm khác của công dân toàn cầu mà bạn có thể dễ dàng nhận thấy đó chính là luôn biết cách hòa mình vào lối sống của người dân bản địa. Nếu như muốn được như vậy thì lời khuyên dành cho bạn đó chính là khi đến một quốc gia nào đó, đừng chỉ ghé qua nơi dành cho người nước ngoài. Thay vào đó, hãy đến những nơi có các quán ăn địa phương, vui chơi theo cách mà người dân nơi đây thường làm, tham gia các lễ hội,.... Chỉ khi đó, bạn mới có được sự hiểu biết sâu rộng hơn về một quốc gia.
5. Luôn nhìn thấy cơ hội, không sợ nghĩ lớn
Khi tiếp xúc với một tư duy, luồng văn hóa mới thì chắc hẳn rằng ban đầu ai cũng đều cảm thấy hoang mang và sợ hãi. Thật sự mà nói, cuộc sống ở một số quốc gia khác khá khó khăn, nhưng điều đó cũng không làm cho những công dân toàn cầu cảm thấy nản chí. Ngược lại, họ còn xem đây chính là cơ hội để được học hỏi thêm về những điều mới mẻ trong cuộc sống.
Họ mạnh dạn làm quen với những người bạn mới, thử một món ăn mới, tìm hiểu về lịch sử, nền văn hóa,.... Họ không “trốn chạy” mà coi đây là một cơ hội để bản thân trở nên mạnh mẽ và trưởng thành hơn. Thế nên, để nhận biết một công dân toàn cầu thì bạn hãy nhìn vào thái độ sống của họ.
Những cách để trở thành công dân toàn cầu
Bạn có muốn mình cũng trở thành một công dân toàn cầu không? Nếu như bạn cũng có khát vọng như vậy thì có nghĩa là bạn đang bắt kịp với xu thế của thời đại. Vậy thì phải làm như thế nào để trở thành công dân toàn cầu?
1. Mở rộng tầm nhìn và vạch rõ tư tưởng
Điều đầu tiên bạn cần làm nếu như muốn trở thành công dân toàn cầu đó chính là có một tư tưởng hiện đại, không ngại khó khăn, thoát ra khỏi vùng an toàn của bản thân để xông pha, đi đến khắp mọi nơi mà không hề e ngại hay sợ hãi bất cứ điều gì. Bạn cần phải có nhận thức rằng nếu như cứ bó hẹp bản thân, chỉ như “ếch ngồi đáy giếng” mà không có ước mơ, hoài bão, không biết thế giới rộng lớn kia còn có rất nhiều điều mới lạ khác thì sẽ chỉ khiến cho bản thân bị lạc hậu.
Thế nên, điều quan trọng đó chính là bạn cần phải xác định mục tiêu được vươn lên, khám phá nhiều hơn, vượt qua ranh giới của bản thân để trải nghiệm thêm nhiều điều mới mẻ.
2. Không ngừng học hỏi và tiến về phía trước
Sau khi đã xác định được tư tưởng, vạch rõ mục tiêu thì bạn cần phải tiếp tục học hỏi và rèn luyện bản thân mình mỗi ngày. Bạn có biết không, để trở thành một công dân toàn cầu thì cần phải thông thạo ít nhất hai ngoại ngữ trở lên. Nếu như không có ngoại ngữ, đây sẽ là trở ngại lớn nhất khiến cho bạn bị ngăn cách với thế giới.
Bên cạnh đó, còn phải trau dồi bản thân nhiều hơn nữa về tri thức, sự hiểu biết của các quốc gia trên thế giới ở mọi mặt, từ lịch sử, văn hóa, xã hội, địa lý, con người,.... Chỉ có như vậy, bạn mới không trở nên lạc lõng khi đến đó mà sẽ nhanh chóng hòa nhập với cuộc sống hơn.
Tất nhiên, trên con đường trở thành công dân toàn cầu còn vô số những khó khăn, áp lực, hay cả những lần vấp ngã. Nhưng bạn đừng nên nản chí, bởi vì “áp lực tạo nên kim cương”, đó đều là những điều cần thiết để chứng minh việc bạn có thể trở thành một công dân toàn cầu hay không.
3. Tìm hiểu về các nền văn hóa khác nhau
Mỗi quốc gia đều có một điểm đặc trưng riêng về văn hóa. Ví dụ như ở châu Á, giày dép bên ngoài không được mang vào nhà, ở Ý có những cuộc tụ họp nhiều thế hệ, ở Ấn Độ sữa chua có thể chế biến thành món mặn, hay người Nhật tin rằng tắm suối nước nóng rất tốt cho sức khỏe,.... Còn vô số nền văn hóa khác ở mỗi quốc gia trên thế giới. Điều đó đã tạo nên một cộng đồng dân cư toàn cầu đa văn hóa.
Và là một công dân toàn cầu, bạn nên có sự hiểu biết về các nền văn hóa khác nhau. Điều đó sẽ giúp ích bạn rất nhiều, đặc biệt là khi bạn đến quốc gia đó để làm việc, công tác hoặc sinh sống.
4. Luôn tìm kiếm cơ hội ở xung quanh
Tìm kiếm cơ hội xung quanh chính là việc đưa bản thân thoát ra khỏi vùng an toàn. Với những ai luôn kêu than mình chẳng tìm được cơ hội nào có ích thì đó cũng chỉ là vì họ chưa đi tìm mà thôi. Đôi khi, cơ hội hiện ra trước mắt, nhưng cũng có lúc nó lại ẩn sau một điều gì đó và bạn cần phải sáng suốt để nhìn ra được.
Internet ngày càng phát triển, bạn chỉ cần gõ vài dòng chữ rồi click một cái là đã có hàng trăm ngàn cơ hội hiện ra trước mắt. Điều quan trọng đó chính là bạn có biết tận dụng chúng thay không? Ví dụ như bạn có thể tìm đến các tổ chức nổi tiếng như AIESEC, OPERATION SMILE, V.E.O,.… Tại đây luôn có những cơ hội để bạn học tập, trải nghiệm và đi ra thế giới nhiều hơn. Điều bạn cần làm đó là tìm hiểu thật kỹ và trau dồi những điều mà mình còn thiếu sót để phù hợp với tiêu chuẩn mà thôi.
4. Nuôi dưỡng khát vọng trở thành một nhà lãnh đạo
Để trở thành một công dân toàn cầu, bạn nên có tư chất của nhà lãnh đạo. Điều đó được thể hiện ở cả suy nghĩ và hành động nhằm tìm ra giải pháp hợp lý cho mọi vấn đề. Thế nên, trong các cuộc thảo luận nhóm, bạn hãy cởi mở mà thể hiện bản thân mình.
Ngoài ra, nếu có cơ hội thì hãy tìm kiếm môi trường thực tập, làm việc quốc tế, để được tiếp xúc với mọi người từ các nền văn hóa khác nhau. Điều đó sẽ giúp cho tư duy của bạn được mở rộng hơn, để có thể giải quyết vấn đề hiệu quả.
5. Kết nối với bạn bè trên thế giới
Kết nối với bạn bè trên thế giới cũng là một cách hiệu quả để bạn hiểu hơn về nền văn hóa của các quốc gia khác. Đôi khi, cách để hiểu về một đất nước nào đó lại chính là nhờ vào việc được tiếp xúc với con người nơi đây. Thông qua đó, bạn sẽ có được trải nghiệm đúng đắn hơn để có thể trở thành công dân toàn cầu.
6. Tỏa sáng theo cách của bạn
Khi đã được hoà mình vào công dân toàn cầu, bạn được phép cảm thấy tự hào về điều đó. Bởi vì dựa vào những cố gắng và nỗ lực mà bạn đã thành công đạt được ước mơ của chính mình. Hãy vui vì điều đó, đồng thời cũng đừng quên thiết lập thêm cho mình nhiều dấu ấn, thành tích hơn để tỏa sáng trong các mối quan hệ quốc tế, đem lại niềm tự hào cho nước nhà.
Công dân toàn cầu đã trở thành xu hướng trong thế giới đòi hỏi phải có sự hội nhập như hiện nay. Thế nên, là một người dân Việt Nam, để xây dựng đất nước giàu mạnh thì bạn cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa, không ngừng trau dồi kiến thức để phát triển xa hơn, không chỉ giới hạn trong một nước mà cần đạt mục tiêu vươn mình ra thế giới. Vậy nên, hi vọng rằng từ những chia sẻ của đội ngũ biên tập viên Phương Nam 24h, bạn đã hiểu hơn về công dân toàn cầu là gì. Từ đó, có phương án rèn luyện hiệu quả để bản thân sớm trở thành một công dân toàn cầu.
