Rủi ro kinh doanh là gì? Các loại rủi ro trong kinh doanh

Trong kinh doanh, rủi ro là một yếu tố mà bất kỳ ai cũng đều cảm thấy lo ngại nhưng lại không thể tránh khỏi bởi lẽ có một nguyên tắc “bất di bất dịch” rằng “rủi ro càng lớn thì thì lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được sẽ càng cao”. Chính vì vậy, khi quyết định đầu tư kinh doanh, dù cho quy mô là lớn hay nhỏ thì bạn cũng cần phải thực hiện việc đo lường và chuẩn bị tinh thần chấp nhận những rủi ro có thể phát sinh trong quá trình hoạt động.

Tuy nhiên, việc bạn có thể dự báo trước các rủi ro này hay không sẽ phụ thuộc vào chiến lược kinh doanh cùng khả năng nắm bắt tình hình thị trường để chuẩn bị kế hoạch và biện pháp ứng phó kịp thời nhằm giảm thiểu tác động xấu đến mức thấp nhất. Vậy, rủi ro trong kinh doanh là gì? Có mấy loại rủi ro trong kinh doanh và làm thế nào để khắc phục hiệu quả vấn đề này? Để có câu trả lời chính xác nhất, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua nội dung dưới đây nhé!
 

 

Rủi ro trong kinh doanh là gì?

Rủi ro trong kinh doanh được hiểu đơn giản là tổng thiệt hại không mong muốn nhưng có thể xảy ra về vốn đầu tư, tài chính, thị trường, nhân sự,... mà một doanh nghiệp phải gánh chịu xuyên suốt quá trình hoạt động kinh doanh. Những rủi ro này sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến sự phát triển và tăng trưởng kinh tế của doanh nghiệp và nếu không kiểm soát chặt chẽ thì có thể dẫn đến tình trạng phá sản.

Trên thực tế, rủi ro là yếu tố không thể tránh khỏi nên mọi tổ chức, công ty đều cần chuẩn bị những phương án ứng phó phù hợp để biến “nỗi lo ngại” thành cơ hội phát triển nhằm bứt phá tiềm năng. Ngày nay, có nhiều loại rủi ro khác nhau nhưng với thực trạng hoạt động kinh doanh hiện tại thì các công ty thường sẽ mắc phải các rủi ro về tài chính bên trong tổ chức và và những yếu tố dễ bị tác động bởi thị trường. Do đó, để thành công, doanh nghiệp cần tiên đoán và xây dựng một quy trình chiến lược thông minh, từ đó giảm thiểu tối đa các rủi ro trong hoạt động của mình.

Tầm quan trọng của việc quản lý các rủi ro trong kinh doanh

Quản lý rủi ro kinh doanh đóng vai trò không thể phủ nhận trong việc đảm bảo sự thành công và phát triển bền vững của một tổ chức. Cụ thể hơn, dưới đây là một số lợi ích quan trọng mà việc quản lý các rủi ro mang lại cho doanh nghiệp:

- Bảo vệ nguồn vốn cũng như tài sản của doanh nghiệp tránh khỏi những tác động tiêu cực bằng cách đảm bảo an toàn cho tài sản vật chất, tích trữ tài chính để đối phó với rủi ro mất mát, đồng thời giảm thiểu các nguy cơ tài chính.

- Tối ưu hóa quy trình quản lý các khoản chi liên quan đến bảo hiểm và những biện pháp đối phó với rủi ro nhằm tăng cơ hội sinh lời, từ đó cải thiện khả năng thu lợi nhuận.

- Giảm thiểu tổng thiệt hại và gián đoạn trong vận hành hệ thống kinh doanh để duy trì tính liên tục của quá trình sản xuất, phân phối cũng như cung cấp dịch vụ cho khách hàng.

- Góp phần xây dựng lòng tin, thể hiện sự chuyên nghiệp, trách nhiệm của doanh nghiệp, qua đó tạo niềm tin từ phía khách hàng, cổ đông và các đối tác kinh doanh.

- Tạo cơ hội phát triển bền vững cho doanh nghiệp thông qua việc hiểu rõ về rủi ro và nắm bắt thị trường.

- Tuân thủ quy định và luật pháp liên quan trong quá trình hoạt động kinh doanh, tránh đối mặt với hậu quả pháp lý cũng như nguy cơ tài chính không mong muốn.

- Tạo giá trị, nguồn thu cho cổ đông thông qua việc bảo vệ và tăng giá trị tài sản của công ty.

Tóm lại, quản lý rủi ro là một phần quan trọng của quản lý doanh nghiệp tổng thể. Nó giúp bảo vệ và tối ưu hóa các tài sản, tạo sự ổn định và tin cậy trong hoạt động kinh doanh đồng thời cung cấp cơ hội để phát triển và thịnh vượng trong môi trường kinh doanh đầy biến động của ngày nay.

Nhìn chung, quản lý rủi ro hoạt động đóng vai trò không thể phủ nhận đối với sự phát triển toàn diện của một doanh nghiệp. Việc này không chỉ giúp bảo vệ và tối ưu hóa các tài sản mà còn tạo ra sự ổn định lâu dài, đồng thời mở ra cơ hội giúp tổ chức phát triển cũng như thịnh vượng trong thế giới kinh doanh đầy biến động như hiện nay.
 

 

Điểm mặt các rủi ro trong kinh doanh thường gặp có thể khiến bạn phá sản

Dù hoạt động trong bất kỳ lĩnh vực, ngành nghề nào thì các doanh nghiệp đều khó có thể dự đoán trước mọi rủi ro mà mình có thể gặp phải. Do đó, việc nắm vững những loại rủi ro thường gặp trong kinh doanh sẽ giúp bạn giảm thiểu tối đa các tổn thất có thể xảy ra đối với công ty của mình.

1. Rủi ro về vốn

Rủi ro về vốn là nguy cơ mà một doanh nghiệp phải đối mặt khi không đủ nguồn tiền để duy trì cho các hoạt động kinh doanh thông thường hoặc đầu tư vào những dự án mới. Tình trạng này có thể phát sinh từ một loạt các nguyên nhân như sau:

- Sụt giảm lợi nhuận: Khi doanh nghiệp ghi nhận lỗ thường xuyên hoặc lợi nhuận không đủ lớn, điều này có thể dẫn đến sự sụt giảm về vốn chủ sở hữu.

- Chiến lược kinh doanh không hiệu quả: Nếu kế hoạch kinh doanh không khả thi hoặc không được xây dựng một cách bài bản dựa trên tình hình thực tế thì có thể dẫn đến lãng phí vốn.

- Thất bại trong việc thu hút đầu tư: Việc thu hút đầu tư bổ sung thông qua vay mượn tín dụng hoặc huy động vốn từ nhà đầu tư không thành công do bị ảnh hưởng bởi sự không ổn định của doanh nghiệp và biến động trong thị trường.

- Tình hình tài chính không ổn định: Sự không ổn định tài chính có thể bao gồm nguồn thu bấp bênh, nợ quá cao hoặc rủi ro về tiền tệ.

Để quản lý rủi ro liên quan đến vốn, bạn phải thường xuyên theo dõi dòng tiền, quản lý chi tiết các khoản thu chi, đồng thời lập kế hoạch tài chính một cách minh bạch. Theo đó, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng mức nợ không vượt quá khả năng cho phép và luôn nằm trong mức có thể kiểm soát được.

Đối với vấn đề đảm bảo nguồn vốn doanh nghiệp, việc xem xét các hình thức như vay mượn tổ chức tín dụng, huy động vốn từ cổ đông hoặc tìm kiếm đối tác đầu tư,... có thể đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ vốn để duy trì bộ máy vận hành và đầu tư vào hoạt động kinh doanh. Đồng thời, việc phát triển kế hoạch dự phòng để đối phó với các tình huống xấu nhất có thể xảy ra là cần thiết, chẳng hạn như thành lập quỹ ngân sách dự phòng để đối mặt với khả năng mất mát tài chính không lường trước.

2. Rủi ro về thị trường

Rủi ro thị trường là tình trạng mà các biến động không lường trước trong thị trường có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Những nguy cơ này thường là do sự thay đổi trong nhu cầu và hành vi của khách hàng, biến động thất thường về giá cả, môi trường cạnh tranh trở nên ác liệt hay những chuyển biến trong kinh tế, chính trị,.... 

Để đối phó với rủi ro từ thị trường, bạn có thể thực hiện một số biện pháp khắc phục như sau:

- Liên tục nghiên cứu, phân tích thị trường để nắm bắt các xu hướng mới và sự thay đổi trong nhu cầu của khách hàng.

- Đảm bảo đa dạng hóa sản phẩm hoặc dịch vụ để đáp ứng nhu cầu ngày càng khắc khe của khách hàng, từ đó giảm thiểu ảnh hưởng của biến động thị trường.

- Việc phát triển chiến lược tiếp thị linh hoạt, đồng thời nhanh chóng thích nghi với sự thay đổi của thị trường và môi trường cạnh tranh là điều vô cùng cần thiết.

- Xem xét cơ hội hợp tác với các đối tác hoặc những công ty có kiến thức sâu về thị trường để giảm thiểu rủi ro và tận dụng cơ hội.

- Đặt ra kế hoạch dự phòng tài chính để đối mặt với vấn đề tăng chi phí hoặc suy giảm doanh thu trong trường hợp thị trường hoạt động không ổn định.
 

 

3. Rủi ro về sản phẩm hoặc dịch vụ

Rủi ro về sản phẩm hoặc dịch vụ là khả năng xảy ra sự cố hoặc lỗi trong sản phẩm / dịch vụ, có thể gây ra tổn thất cho khách hàng hoặc ảnh hưởng đến uy tín của công ty. Hậu quả của việc này có thể rất nghiêm trọng như mất đi lòng trung thành từ khách hàng, phải chi trả bồi thường cho những thiệt hại phát sinh hoặc thậm chí bị buộc phải thu hồi sản phẩm / dịch vụ đó ra khỏi thị trường nếu bị tẩy chay,....

Các nguy cơ này có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau:

- Sự cố trong quá trình sản xuất, kiểm tra chất lượng không đạt hiệu quả hoặc không tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng.

- Tập trung quá mức vào một sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể dẫn đến tình trạng phụ thuộc và khiến cho doanh nghiệp không có sự đa dạng về hàng hóa.

- Không đáp ứng được yêu cầu, kỳ vọng của người dùng, dẫn đến sự không hài lòng và mất mát khách hàng.

Quản lý và đảm bảo chất lượng của sản phẩm và dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong chiến lược tổng thể của một doanh nghiệp về quản lý rủi ro. Chính vì thế mà doanh nghiệp nên thực hiện những biện pháp dưới đây để giảm thiểu nguy cơ này, bao gồm:

- Tiến hành kiểm tra tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm / dịch vụ một cách nghiêm ngặt.

- Lập kế hoạch cụ thể cho việc kiểm soát chất lượng theo tiêu chuẩn đã đề ra.

- Xây dựng quy trình chăm sóc khách hàng kỹ lưỡng, kết hợp với việc lắng nghe phản hồi từ phía khách hàng.

- Phát triển nhiều sản phẩm / dịch vụ nhằm đa dạng hóa sự lựa chọn cho khách hàng và tăng cơ hội thành công.

4. Rủi ro chiến lược

Rủi ro chiến lược đề cập đến khả năng xảy ra các sự cố hoặc vấn đề trong quá trình xây dựng và thực hiện chiến lược phát triển kinh doanh của một tổ chức, công ty. Những rủi ro này có thể bao gồm rủi ro liên quan đến thương hiệu, nguy cơ về văn hóa tổ chức hay rủi ro đối tác và thường xuất phát từ một số nguyên nhân sau:

- Sự không nhất quán, chỉn chu trong quản lý nội bộ.

- Hạn chế về nguồn lực nhân sự, gây ra những thách thức trong việc thực thi chiến lược.

- Môi trường kinh doanh không ổn định và không lành mạnh.

Quản lý rủi ro chiến lược yêu cầu hiểu biết sâu sắc về môi trường kinh doanh, sự thống nhất trong tổ chức và khả năng thích ứng linh hoạt với những biến động không mong muốn. Theo đó, để giảm thiểu rủi ro này, có một số biện pháp mà doanh nghiệp có thể thực hiện như sau:

- Xây dựng sự đồng thuận tuyệt đối trong tổ chức để đảm bảo rằng tất cả các bộ phận và nhân viên đều hiểu rõ chiến lược, từ đó làm việc với nhau một cách có hiệu quả.

- Đa dạng hóa nguồn lực, đồng thời xây dựng mối quan hệ gắn bó với nhiều đối tác và nhà cung cấp để giảm bớt sự phụ thuộc vào một nguồn lực duy nhất.

- Theo dõi, giám sát và đánh giá môi trường kinh doanh để điều chỉnh chiến lược phát triển khi cần thiết.

5. Rủi ro pháp lý

Khi tham gia vào hoạt động kinh doanh, chắc chắn bạn sẽ đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến quy định pháp lý. Thông thường, những rủi ro pháp lý sẽ bắt nguồn từ việc doanh nghiệp không tuân thủ hoặc vi phạm các quy định của pháp luật và điều này có thể gây ra những hệ quả nghiêm trọng như bị kiện cáo hợp đồng mua bán, ảnh hưởng danh tiếng, phải bồi thường hoặc bị phạt hành chính.

Để tránh những rủi ro không mong muốn về pháp lý, doanh nghiệp có thể thực hiện những biện pháp sau:

- Nắm bắt và tuân thủ những quy định pháp luật liên quan đến ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh của tổ chức.

- Sử dụng dịch vụ luật sư hoặc thuê luật sư cố vấn chuyên nghiệp để được hướng dẫn và hỗ trợ về mặt pháp lý.

- Xây dựng hợp đồng và thỏa thuận cẩn thận với các bên liên quan, đảm bảo rằng mọi điều khoản cũng như điều kiện được xác định một cách rõ ràng, đồng thời tuân theo quy định pháp luật.

- Thường xuyên cập nhật những thay đổi / bổ sung trong quy định pháp luật liên quan đến ngành và lĩnh vực kinh doanh của công ty.
 

 

6. Rủi ro công nghệ

Trong thời đại số hóa hiện nay, công nghệ đóng vai trò quan trọng giúp các doanh nghiệp bắt kịp xu hướng mới, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường nhưng đồng thời cũng mang theo nhiều rủi ro bất ngờ. Rủi ro này chủ yếu xuất phát từ các sự cố hoặc những vấn đề liên quan đến công nghệ như thiếu bảo mật mạng và dữ liệu bị rò rỉ, sự cố hệ thống gây mất dữ liệu quan trọng, xuất hiện lỗ hổng bảo mật và mã độc, thiếu nguồn lực kỹ thuật, các dự án nâng cấp công nghệ không hiệu quả,....

Có thể thấy, rủi ro về công nghệ sẽ ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của công ty, làm chậm tiến độ công việc, gây mất uy tín và thậm chí có nguy cơ bị rò rỉ bí mật trong kinh doanh. Do đó, việc kiểm soát rủi ro này trở nên cực kỳ quan trọng và doanh nghiệp nên thực hiện nhiều biện pháp để tối ưu hóa nguy cơ này, chẳng hạn như:

- Sử dụng các công cụ mã hóa dữ liệu và quản lý quyền truy cập để ngăn chặn các cuộc tấn công mạng.

- Thực hiện việc sao lưu dữ liệu định kỳ để phòng ngừa trường hợp bị mất dữ liệu hoặc sự cố hệ thống.

- Tiến hành kiểm tra bảo mật cũng như thử nghiệm hệ thống thường xuyên để phát hiện và khắc phục các lỗ hổng hoặc sự cố.

- Trang bị nguồn điện dự phòng để đối phó với sự cố mất điện 

- Cài đặt phần mềm chống vi rút và phần mềm độc hại để ngăn chặn các mối đe dọa từ các nguồn bên ngoài.

- Lập kế hoạch để xử lý việc vi phạm dữ liệu nếu có.

7. Rủi ro về con người

Con người đóng vai trò quan trọng trong quản lý rủi ro của mọi tổ chức bởi lẽ họ chính là nhân tố then chốt giúp doanh nghiệp tạo ra sản phẩm, thiết lập quy định, chính sách cho đến hoạch định quá trình sản xuất. Chính vì thế, đầu tư vào việc phát triển nguồn nhân lực nên được ưu tiên hàng đầu để doanh nghiệp bắt kịp với xu hướng thị trường và nâng cao khả năng cạnh tranh.

Trên thực tế, rủi ro liên quan đến con người thường bắt nguồn từ sự không chắc chắn về hiệu suất, hành vi và lòng trung thành của nhân viên, đặc biệt là những vị trí có vai trò quan trọng trong tổ chức. Điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng công việc, vấn đề về bảo mật thông tin, từ đó gây ra những mất mát về tài sản, danh tiếng và hoạt động kinh doanh của tổ chức.

Để bảo vệ doanh nghiệp tránh khỏi những rủi ro về con người thì bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

- Đặt ra những quy định rõ ràng về hành vi, đạo đức trong công việc cũng như quy trình xử lý tranh chấp, khiếu nại một cách minh bạch và công bằng.

- Tổ chức những khóa đào tạo nội bộ về đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng chuyên môn,... để nâng cao năng lực và tinh thần trách nhiệm của nhân viên.

- Thực hiện các biện pháp kiểm tra an ninh thường xuyên là cách hiệu quả để ngăn chặn và phát hiện những lỗi hoặc hành vi không tuân thủ đạo đức trong tổ chức.

- Tạo ra một môi trường làm việc tích cực và thúc đẩy sự cam kết của họ đối với tổ chức.

- Thực hiện đánh giá định kỳ hiệu suất làm việc cũng như hành vi của nhân viên sẽ giúp tổ chức phát hiện và xử lý kịp thời những vấn đề liên quan đến rủi ro con người.

8. Rủi ro về lợi nhuận

Rủi ro về lợi nhuận là sự không chắc chắn về khả năng duy trì hoặc tăng trưởng lợi nhuận của một doanh nghiệp. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến rủi ro về lợi nhuận trong doanh nghiệp nhưng điều này thường bắt nguồn từ việc doanh thu giảm, số lượng sản phẩm bán ra ít, thị trường biến động, chi phí đầu vào tăng cao, thay đổi trong chính sách và quy định cùng những biến động của môi trường kinh doanh.

Để tránh các rủi ro về lợi nhuận, các doanh nghiệp có thể thực hiện một số biện pháp như:

- Đa dạng hóa hoạt động kinh doanh và nguồn thu nhập để giảm thiểu tác động của một nguyên nhân cụ thể đối với lợi nhuận tổng thể của doanh nghiệp.

- Thực hiện các chiến lược quản lý rủi ro như mua bảo hiểm hoặc sử dụng các công cụ tài chính phái sinh để giảm thiểu rủi ro lợi nhuận.

- Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển để tạo ra sản phẩm mới, từ đó giúp tăng cường khả năng cạnh tranh và nâng cao lợi nhuận cho doanh nghiệp.

- Xác định mục tiêu tài chính, dự đoán cũng như lập kế hoạch chi tiêu và đầu tư một cách cẩn thận để đảm bảo sự ổn định tài chính của doanh nghiệp.
 

 

9. Rủi ro thuế vụ

Rủi ro thuế vụ là những nguy cơ và tác động tiêu cực mà doanh nghiệp có thể phải đối mặt khi không tuân thủ hoặc không tính toán thuế chính xác theo quy định của pháp luật. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro này thường là do tổ chức vi phạm trình tự khai báo thuế, tính toán thuế bị sai lệnh, không tuân thủ thời hạn nộp thuế, trốn thuế,.... Trường hợp chậm trễ hoặc vi phạm này có thể khiến doanh nghiệp phải đối mặt với các hình phạt hành chính, bổ sung thuế, thậm chí là hậu quả pháp lý nghiêm trọng.

Để quản lý rủi ro thuế vụ, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau:

- Thuê các công ty kiểm toán chuyên nghiệp hoặc chuyên gia về kế toán để đảm bảo sự chính xác trong việc hạch toán thuế và tuân thủ các quy định mới nhất về thuế.

- Xây dựng một hệ thống quản lý tài chính hiệu quả để đảm bảo rằng thông tin về thuế liên tục được cập nhật và luôn sẵn sàng cho việc tính toán cũng như nộp thuế.

- Liên kết chặt chẽ với cơ quan thuế và tuân thủ yêu cầu liên quan đến thuế.

- Theo dõi sự thay đổi trong quy định thuế, từ đó điều chỉnh quy trình và thủ tục nộp thuế theo các quy định mới nhất.

10. Rủi ro tín dụng

Rủi ro tín dụng là khả năng mất mát mà các tổ chức, công ty phải đối mặt khi khách hàng không thực hiện trả nợ theo cam kết ban đầu. Điều này có thể bao gồm việc khách hàng không trả nợ đúng hạn, không trả đủ số tiền hoặc thậm chí không có đủ khả năng để thanh toán. Rủi ro tín dụng có thể ảnh hưởng đến tài sản, lợi nhuận của tổ chức và thường phát sinh từ nguyên nhân khác nhau:

- Chủ quan: bao gồm sự đánh giá không chính xác về khả năng tài chính, mức độ uy tín, khả năng trả nợ của khách hàng, sự thiếu sót và lỏng lẻo trong quy trình quản lý tín dụng,.... 

- Khách quan: biến động trong tình hình kinh tế tổng thể (như lãi suất, lạm phát,...), môi trường cạnh tranh gay gắt, các yếu tố bất khả kháng như thiên tai, hỏa hoạn,....

Trong việc quản lý rủi ro tín dụng, các doanh nghiệp cần xem xét và áp dụng những biện pháp sau:

- Thiết lập chính sách trả sau minh bạch với nhiều quy định ràng buộc để đảm bảo tính chính xác và đúng đắn trong việc xử lý các khoản nợ.

- Thực hiện đánh giá kỹ lưỡng về khả năng trả nợ của khách hàng trước khi cung cấp dịch vụ hoặc sản phẩm cho họ. Điều này bao gồm việc xem xét lịch sử thanh toán, tình trạng tài chính hiện tại và dự đoán khả năng tài chính trong tương lai của khách hàng.

- Sử dụng các công cụ quản trị rủi ro tín dụng hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia để cải thiện hiệu suất hoạt động, giảm thiểu tổn thất và tối ưu hóa lợi nhuận.

- Thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro như đa dạng hóa danh sách khách hàng, phân loại rủi ro tín dụng và áp dụng các biện pháp phòng ngừa.

- Theo dõi liên tục tình hình thanh toán của khách hàng và thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời đối với các khoản nợ có nguy cơ.
 

 

11. Rủi ro thanh khoản

Rủi ro thanh khoản là nguy cơ mà doanh nghiệp phải đối mặt khi không có đủ tiền mặt hoặc tài sản có thể bán được ngay lập tức để thanh toán cho các nghĩa vụ tài chính khi chúng đến hạn. Điều này sẽ gây ra những tác động tiêu cực đến khả năng vận hành, uy tín tài chính và khả năng sinh lời của doanh nghiệp.

Trên thực tế, nguyên nhân dẫn tới rủi ro thanh khoản sẽ bao gồm cả nguyên nhân khách quan bên ngoài (chính sách tiền tệ, biến động thị trường, hoạt động đầu tư kinh doanh của khách hàng, lãi suất biến động,...) và nguyên nhân chủ quan bên trong (khó khăn trong tiếp cận vốn, đầu tư không hiệu quả hay việc doanh nghiệp sử dụng toàn bộ tiền thu được đi đầu tư làm mất tính thanh khoản,...).

Khi không có đủ tiền mặt hoặc tài sản có khả năng thanh khoản cao để đáp ứng nhu cầu ngắn hạn, doanh nghiệp có thể phải tái cấu trúc danh mục tài sản và nợ, phát hành thêm giấy tờ có giá để huy động vốn, điều chỉnh cơ cấu cho vay và hạn chế sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng. Ngoài ra, việc điều chỉnh ngân sách, tăng cường thu hồi các khoản nợ và tìm kiếm các nguồn tài trợ tài chính khác cũng là các biện pháp cần thiết để giải quyết tình hình thiếu hụt tiền mặt.

Tuy nhiên, “phòng bệnh vẫn hơn chữa bệnh”, để không phải đối mặt với những rủi ro này thì doanh nghiệp nên thực hiện những biện pháp sau: 

- Quản lý dòng tiền một cách chặt chẽ thông qua việc theo dõi và dự báo dòng tiền thu chi hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng để có cái nhìn rõ ràng về tình trạng thanh khoản, từ đó đưa ra các biện pháp phòng ngừa kịp thời.

- Doanh nghiệp cần xác định một mức dự trữ tiền mặt hợp lý dựa trên nhu cầu hoạt động hàng ngày và các biến động tiềm ẩn.

- Tối ưu hóa quy trình chuỗi cung ứng cũng như kiểm soát hàng tồn kho một cách hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mất mát vốn và tăng cường khả năng thanh khoản.

- Tối ưu hóa quản lý các khoản nợ phải trả, bao gồm việc tái cấu trúc các khoản nợ, thương lượng điều kiện trả nợ và tìm kiếm các biện pháp tái cấu trúc nợ có thể giúp giảm áp lực thanh toán.

- Tìm kiếm các nguồn tài trợ khác nhau như vay mượn từ ngân hàng, huy động vốn từ thị trường tài chính hoặc ký kết các hợp đồng hợp tác có lợi để tăng cường nguồn vốn, từ đó giảm thiểu rủi ro thanh khoản.

12. Rủi ro vật lý

Rủi ro về vật lý trong kinh doanh sẽ liên quan đến các tác nhân hữu hình hoặc sự kiện có thể gây tổn hại đến nguồn lực, tài sản và hoạt động của doanh nghiệp. Điều này bao gồm các nguyên nhân như ảnh hưởng của tự nhiên (hạn hán, bão, lũ lụt...), hành vi phá hoại, trộm cắp, tai nạn lao động hay những sự kiện mang tính chất tương tự. Có thể thấy, rủi ro về vật lý sẽ gây ra nhiều thiệt hại, đòi hỏi doanh nghiệp phải chi trả chi phí cho việc thay thế, sửa chữa và thậm chí có thể phải đối mặt với trách nhiệm pháp lý.

Để quản lý vấn đề rủi ro vật lý trong kinh doanh, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

- Mua bảo hiểm tài sản và bảo hiểm cho doanh nghiệp để đảm bảo được bồi thường thiệt hại khi các sự kiện vật lý không mong muốn xảy ra.

- Đầu tư vào những biện pháp phòng ngừa như hệ thống báo động cháy, chữa cháy, cửa thoát hiểm, hệ thống an ninh, các quy trình an toàn lao động, trang bị kỹ năng cho nhân viên,... để giảm thiểu rủi ro.

- Xây dựng kế hoạch khẩn cấp để đảm bảo an toàn cho nhân viên và tài sản trong trường hợp xảy ra sự kiện không mong muốn.

- Thường xuyên kiểm tra, đánh giá các biện pháp quản lý rủi ro vật lý để đảm bảo chúng luôn hoạt động hiệu quả và được cập nhật theo thời gian.
 

 

Những yếu tố thường gặp dẫn đến rủi ro hoạt động kinh doanh

Những rủi ro trong doanh nghiệp có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau và thường phụ thuộc vào lĩnh vực, loại hình và điều kiện kinh doanh cụ thể. Dưới đây là một số nguyên nhân chính yếu dẫn đến các rủi ro trong kinh doanh:

- Biến đổi thị trường: Sự thay đổi về công nghệ, nhu cầu của khách hàng và cạnh tranh từ đối thủ đều là những tác nhân làm ảnh hưởng đến mô hình vận hành cũng như lợi nhuận của doanh nghiệp.

- Khách hàng, đối tác và nhà cung cấp: Việc phụ thuộc quá mức vào một nhóm khách hàng hoặc nhà cung cấp có thể tạo ra rủi ro khi họ quyết định thay đổi hoặc chấm dứt hợp tác.

- Tài chính và đầu tư: Tình trạng thiếu hụt nguồn vốn hoặc tài chính không ổn định có thể tạo ra rủi ro về khả năng thanh khoản, tăng lãi suất và không có ngân sách cho việc mở rộng kinh doanh cũng như đầu tư phát triển.

- Thay đổi chính trị và pháp lý: Các biến đổi trong quy định, chính sách và luật lệ có thể ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh, thậm chí buộc doanh nghiệp phải thay đổi chiến lược hoạt động để thích nghi.

- Rủi ro về nhân sự: Sự biến đổi trong đội ngũ nhân sự chủ chốt, thiếu hụt kỹ năng quan trọng và kiến thức chuyên môn cùng với sự thất bại trong quản lý bộ máy nhân sự,... đều có thể gây ra những rủi ro trong kinh doanh.

Ví dụ về tình huống rủi ro trong kinh doanh

Để hiểu rõ hơn về các rủi ro trong kinh doanh, chúng ta sẽ cùng phân tích về tình huống của doanh nghiệp A chuyên sản xuất thiết bị di động. Nhìn chung, đây là một ngành công nghiệp đầy cạnh tranh, đòi hỏi sự sáng tạo liên tục để duy trì và mở rộng thị phần của mình. Theo như bối cảnh hiện tại thì dưới đây là một số rủi ro mà công ty này có thể phải đối mặt trong quá trình kinh doanh:

- Sự tiến bộ trong công nghệ: Ngành công nghiệp điện thoại di động luôn chuyển động không ngừng nên một cải tiến công nghệ mới của đối thủ cũng có thể làm cho sản phẩm của A trở nên lỗi thời.

- Rủi ro liên quan đến chuỗi cung ứng: Nếu doanh nghiệp A phụ thuộc quá mức vào một nhà cung cấp chính để cung cấp các linh kiện quan trọng thì bất kỳ sự cố nào tại nhà cung cấp này cũng đều có thể gây ra gián đoạn sản xuất và thiệt hại tài chính cho A.

- Rủi ro về quy định và an toàn: Các quy định về an toàn và bảo mật trong ngành công nghiệp điện thoại di động thường xuyên thay đổi. Việc không cập nhật kịp thời và vi phạm những quy định này có thể dẫn đến hậu quả pháp lý, đồng thời ảnh hưởng đến danh tiếng của công ty.

- Thị trường quốc tế và tỷ giá hối đoái: Nếu doanh nghiệp A xuất khẩu sản phẩm hoặc nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài, biến động tỷ giá hối đoái có thể ảnh hưởng đến giá cả sản phẩm cùng với lợi nhuận của họ.

- Rủi ro về bảo mật dữ liệu: Nguy cơ bị tấn công mạng hoặc rò rỉ thông tin quan trọng có thể gây tổn thất nặng nề đến danh tiếng cũng như doanh thu của doanh nghiệp.

Với những phân tích về rủi ro trên, công ty A cần xem xét và thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro như tiến hành nghiên cứu, phát triển sản phẩm hoặc tính năng mới, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, tuân thủ các quy định pháp lý, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, đảm bảo sự đa dạng trong nguồn cung cũng như đầu tư vào bảo mật thông tin để giảm thiểu tác động của những tình huống rủi ro này.
 

 

Hướng dẫn quản lý và khắc phục các rủi ro trong kinh doanh

Để sẵn sàng đối mặt và xử lý các rủi ro, các tổ chức, công ty cần thiết lập một kế hoạch kinh doanh bền vững. Trong quá trình này, bạn có thể thực hiện việc quản lý và khắc phục những rủi ro trong doanh nghiệp thông qua 5 bước cơ bản sau:

Bước 1: Xác định rủi ro: Trong giai đoạn này, doanh nghiệp cần phải hiểu rõ bối cảnh kinh tế - xã hội mà mình đang hoạt động, đồng thời xác định được những ưu điểm cũng như nhược điểm trong môi trường kinh doanh hiện tại. Bằng cách này, bạn có thể tạo ra một danh sách các rủi ro tiềm ẩn để tiến hành phân tích mức độ quan trọng của chúng.

Bước 2: Phân tích rủi ro: Sau khi nhận diện được những rủi ro không mong muốn có thể phát sinh trong quá trình kinh doanh, bạn cần tiến hành phân tích nguyên nhân và đưa ra các phương pháp xử lý tương ứng. Mỗi doanh nghiệp trong từng ngành khác nhau sẽ đối mặt với những rủi ro đặc thù riêng, do đó không nên áp dụng quy chụp từ công ty sang tổ chức khác.

Bước 3: Đánh giá rủi ro: Thông thường, đánh giá rủi ro sẽ được thực hiện dựa trên các tiêu chí nhất định như mức độ xảy ra của rủi ro, lịch sử xảy ra rủi ro trong quá khứ và mức độ thiệt hại tiềm năng nếu rủi ro xảy ra. Ngoài ra, bạn cũng cần phân tích nguyên nhân của rủi ro và xác định bộ phận nào trong tổ chức có thể chịu trách nhiệm, từ đó tìm ra các phương pháp khắc phục. Vì rủi ro có thể xảy ra hoặc không, vai trò của người quản trị rủi ro rất quan trọng để đưa ra biện pháp phù hợp nhằm bảo vệ doanh nghiệp tránh khỏi những thiệt hại không đáng có.

Bước 4: Ứng phó, xử lý rủi ro: Doanh nghiệp cần xác định đâu là những rủi ro có nguy cơ xảy ra cao nhất để ưu tiên lập kế hoạch ứng phó. Dựa trên đánh giá, bạn sẽ đề xuất các biện pháp xử lý hoặc điều chỉnh phù hợp để giảm thiểu rủi ro đến mức có thể chấp nhận được.

Bước 5: Xem xét, theo dõi rủi ro: Công ty cần phân bổ nguồn lực nhân sự để quản lý và theo dõi mỗi loại rủi ro đã được xác định. Việc này sẽ giúp doanh nghiệp có biện pháp ứng phó kịp thời nếu rủi ro diễn biến không theo dự kiến hoặc mức độ rủi ro tăng lên so với suy tính ban đầu.
 

 

Như vậy qua bài viết này, Phương Nam 24h đã chia sẻ đến bạn các loại rủi ro thường gặp trong kinh doanh cũng như những biện pháp khắc phục hiệu quả. Hy vọng rằng thông tin mà chúng tôi cung cấp trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những thách thức cũng như nguy cơ mà mọi doanh nghiệp đều đang phải đối mặt, từ đó có thể tìm ra những giải pháp hữu ích giúp phòng tránh và vượt qua chúng để phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh đầy biến động.