B2C là gì? Top 5 mô hình B2C phổ biến và ví dụ tại Việt Nam

Mô hình B2C (hay còn gọi là Business To Consumer) là thuật ngữ quen thuộc được sử dụng để miêu tả giao dịch mua bán giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng cuối cùng. Với sự phát triển của công nghệ và Internet, mô hình này đã trở thành một trong những hình thức kinh doanh phổ biến và được ưa chuộng nhất hiện nay. Trong đó, doanh nghiệp đóng vai trò là bên bán các sản phẩm hoặc dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng. Vậy mô hình B2C là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay top 5 mô hình B2C phổ biến hiện nay và ví dụ cụ thể ở Việt Nam để cải thiện kế hoạch kinh doanh, tìm ra cách tốt nhất nhằm phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ trong bài viết dưới đây.
 

 

Mô hình B2C là gì?

B2C (Business To Customer) là thuật ngữ được sử dụng để miêu tả quá trình kinh doanh giữa các doanh nghiệp và khách hàng cuối cùng. Đây là một mô hình kinh doanh thương mại điện tử, trong đó doanh nghiệp chịu trách nhiệm bán sản phẩm và dịch vụ cho người tiêu dùng.

Thuật ngữ này thường được áp dụng cho các giao dịch mua bán trực tuyến, nơi mà khách hàng có thể đặt mua sản phẩm từ các trang web của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, thuật ngữ B2C cũng được sử dụng cho các giao dịch mua sắm trực tiếp tại các cửa hàng, quán cafe, nhà hàng, và các điểm bán lẻ khác.

Mô hình này đã trở nên rất phổ biến nhờ vào sự bùng nổ của ngành kinh doanh trực tuyến vào cuối thập niên 90 và đã trở thành một trong những hình thức bán hàng phổ biến nhất ngày nay. Các doanh nghiệp và cá nhân thường ưa chuộng mô hình B2C vì hình thức này mang lại nhiều lợi ích và hiệu quả trong việc giao dịch và hợp tác giữa các chủ thể. Bằng cách hợp tác và làm việc cùng nhau, các doanh nghiệp có thể xây dựng thành công thương hiệu và khẳng định vị trí của mình trên thị trường.

Các đặc điểm của mô hình B2C

Mô hình kinh doanh B2C là một trong những phương thức bán hàng phổ biến và đang được phát triển rộng rãi trên toàn cầu. Trước đây, các hoạt động trao đổi mua sắm tại trung tâm thương mại, ăn uống ở nhà hàng hay mua vé xem phim thường được xem là B2C. Tuy nhiên, với sự phát triển lớn mạnh của công nghệ và mạng Internet, hình thức kinh doanh B2C hoàn toàn mới đã được tạo ra, đó là thương mại điện tử hay còn gọi là bán hàng trực tuyến. 

Mọi doanh nghiệp áp dụng mô hình này đều cần xây dựng một mối quan hệ tốt với người tiêu dùng để đảm bảo rằng họ sẽ trở khách hàng thân thiết và giúp tăng doanh số bán hàng. Chỉ khi nắm bắt được nhu cầu của người mua và thúc đẩy họ mua hàng, mô hình B2C mới có thể thành công. Dưới đây là các đặc điểm cơ bản của mô hình B2C mà bạn nên biết:

- Các doanh nghiệp B2C tư vấn và giao tiếp trực tiếp với người tiêu dùng để thành công tiếp cận và tương tác với các cá nhân khác nhau. Những công ty này thường chú trọng đến cảm xúc của khách hàng và luôn đặt hành vi người tiêu dùng làm trọng tâm.

- Doanh nghiệp B2C thường cung cấp các sản phẩm và dịch vụ đa dạng cho khách hàng.

- Với mô hình B2C, marketing đóng vai trò quan trọng trong việc giữ chân khách hàng và mở rộng nhóm đối tượng tiềm năng cho doanh nghiệp.

- Khách hàng của B2C là những người tiêu dùng cá nhân có sở thích mua hàng trực tuyến.

- Vì là mô hình thương mại điện tử trực tuyến nên người mua và người bán không cần phải tiếp xúc trực tiếp với nhau.

- Dù quy mô nhỏ hay lớn, bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể xây dựng kênh bán hàng trực tuyến riêng cho mình và mức độ cạnh tranh trên thị trường thương mại điện tử B2C ngày nay cực kỳ cao.

 

 

Ưu nhược điểm của mô hình B2C

Mỗi phương thức kinh doanh đều có những ưu điểm cùng nhược điểm riêng, và mô hình B2C cũng không phải là ngoại lệ. Để đạt được thành công với B2C, doanh nghiệp cần phải thiết lập một chiến lược kinh doanh và tiếp thị sản phẩm rõ ràng, cùng với một chế độ chăm sóc khách hàng tốt nhất có thể. Đồng thời, việc hiểu rõ các ưu điểm của B2C để tận dụng tối đa và các nhược điểm để khắc phục cũng là rất quan trọng.

1. Ưu điểm của mô hình B2C

Mô hình kinh doanh B2C mặc dù đã xuất hiện vào cuối thập niên 90 nhưng cho đến nay vẫn được nhiều công ty và doanh nghiệp áp dụng nhờ vào những ưu điểm lớn mà nó mang lại.

Phạm vi khách hàng rộng lớn

B2C sẽ mở ra cơ hội tiếp cận với khách hàng tiềm năng trên quy mô rộng hơn vì hiện nay, người tiêu dùng thường lựa chọn mua sắm trực tuyến thay vì đến mua hàng trực tiếp. Bằng vài thao tác click chuột đơn giản, khách hàng có thể nhanh chóng hoàn thành giao dịch mua hàng của mình. Việc này cho phép doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí và cũng đồng nghĩa với việc mở rộng thị trường và tăng doanh thu bán hàng.

Tiết kiệm chi phí

Với mô hình B2C trong lĩnh vực thương mại điện tử, bạn có thể tận dụng rất nhiều lợi ích để giảm chi phí đầu tư vào những yếu tố khác nhau như chi phí thuê mặt bằng, cơ sở hạ tầng, nhân công, trang trí,.... Thay vào đó, doanh nghiệp có thể tập trung tối đa vào chất lượng sản phẩm, dịch vụ và chiến lược tiếp thị để tăng doanh số bán hàng, đồng thời tiết kiệm một khoản ngân sách đáng kể.

Chu kỳ bán hàng ngắn

Một trong những lợi thế của mô hình kinh doanh B2C là chu kỳ bán hàng ngắn, giúp tiết kiệm thời gian cho khách hàng trong việc tìm kiếm thông tin, mua sắm và giao dịch. Với khả năng bán hàng liên tục 24 / 7 như các cửa hàng tiện lợi, khách hàng có thể truy cập website của bạn bất kỳ lúc nào để tìm kiếm thông tin và mua sắm nhanh chóng.

Việc này đã tạo cơ hội để quay vòng vốn nhanh và giúp doanh nghiệp thu lợi nhuận ngay lập tức. Chính vì lẽ đó, mô hình B2C cho phép bạn kinh doanh mà không cần phải đầu tư quá nhiều vốn. Tuy nhiên, để thành công, bạn cần chọn một sản phẩm hoặc dịch vụ phù hợp với xu hướng thị trường cũng như nguồn tài chính hiện có.

Tiếp xúc trực tiếp với khách hàng

Một lợi thế nữa của hình thức kinh doanh này là cho phép người bán tương tác trực tuyến với khách hàng thông qua email, SMS hoặc các thông báo đẩy. Doanh nghiệp cũng có thể cá nhân hóa hoạt động tiếp thị của mình cho từng đối tượng và từng phân khúc khách hàng, giúp tăng tỷ lệ chuyển đổi và đem lại hiệu quả kinh doanh cao hơn.

Tối ưu hóa dữ liệu khách hàng

Việc thiết lập và tối ưu hóa dữ liệu khách hàng là một giải pháp hiệu quả giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược tiếp thị đúng đắn và cần thiết. Tương tự như vậy, với mô hình B2C, việc tối ưu này sẽ giúp bạn trả lời được những câu hỏi quan trọng như đối tượng khách hàng của bạn là ai? Họ có những đặc điểm như thế nào? Khách hàng đang tìm kiếm điều gì? Cách họ đưa ra quyết định mua sản phẩm ra sao?

2. Nhược điểm của mô hình B2C

Mặc dù B2C có nhiều lợi thế, nhưng mọi thứ luôn có hai mặt và mô hình B2C vẫn tồn tại một số hạn chế như sau:

- Để sử dụng mô hình B2C hiệu quả, doanh nghiệp cần phải tập trung đưa ra các giải pháp bán hàng và chăm sóc khách hàng tốt nhất.

- Bán hàng liên tục trong một thời gian dài có thể dẫn đến quá tải tồn kho, gây tốn chi phí lưu trữ và chi phí vận chuyển hàng hóa tới khách hàng.

- Phương thức vận chuyển và thanh toán cần được cân nhắc để đảm bảo tính linh hoạt và an toàn.

- Vì mô hình B2C là mô hình kinh doanh trực tuyến phổ biến nhất hiện nay, doanh nghiệp cạnh tranh với rất nhiều đối thủ khác trên cùng một thị trường.

- Cần phải đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật, đội ngũ nhân sự và công nghệ để tạo ra một cửa hàng trực tuyến chất lượng và thu hút khách hàng.
 

 

Các mô hình B2C phổ biến hiện nay

Hiện nay, có 5 loại mô hình kinh doanh B2C trực tuyến đang phát triển rộng rãi và được hầu hết các công ty sử dụng để nhắm đến đối tượng khách hàng mục tiêu, bao gồm:

1. Người bán hàng trực tiếp

Mô hình bán hàng trực tiếp đã có từ rất lâu và vẫn tiếp tục được phát triển, thường được các nhà bán lẻ trực tuyến sử dụng. Các doanh nghiệp, đại lý, cửa hàng, hoặc cá nhân bán hàng sẽ đóng vai trò là nhà cung cấp. Họ tự tạo cho mình một gian hàng trực tuyến trên mạng xã hội như Facebook hoặc website để quảng bá sản phẩm của mình đến khách hàng. Người mua hàng có thể dễ dàng lựa chọn và đặt mua sản phẩm trực tiếp thông qua gian hàng này.

2. Mô hình B2C dựa trên quảng cáo

Mô hình kinh doanh B2C dựa trên quảng cáo đòi hỏi các doanh nghiệp phải tạo ra những bài viết hấp dẫn và có giá trị để thu hút người dùng truy cập đến trang web của mình. Sau đó, lượng truy cập này sẽ được sử dụng để bán quảng cáo cho các bên thứ ba, như treo banner, áp phích, hoặc hiển thị logo của đối tác. Khi đó, doanh nghiệp sẽ nhận được tiền từ việc cho thuê không gian quảng cáo trên trang web của mình.

3. Mô hình trung gian trực tuyến

Mô hình kinh doanh này kết nối người mua và người bán thông qua các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki,... hoặc các trang web rao vặt như chotot.com, vatgia.com,... Những doanh nghiệp này được gọi là các bên trung gian, không sở hữu sản phẩm nhưng lại là trung gian giúp kết nối giữa người bán và người mua.

4. Mô hình B2C dựa trên cộng đồng

Xây dựng một cộng đồng trực tuyến dựa trên sở thích chung về một chủ đề, lĩnh vực nào đó trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo và Instagram giúp cho các nhà tiếp thị và quảng cáo tiếp cận trực tiếp với khách hàng. Điều đặc biệt là mô hình này còn giúp cho việc marketing và quảng cáo sản phẩm được căn cứ trên vị trí địa lý và insight của từng phân khúc khách hàng.

5. Mô hình B2C dựa trên chi phí

Tại Việt Nam không có nhiều website tính phí, tuy nhiên trên thế giới, các trang web lớn như Netflix, Spotify thu phí để cho phép người dùng truy cập vào nền tảng của họ. Nếu bạn mà không muốn trả phí, họ có thể cho phép sử dụng các phiên bản miễn phí, tuy nhiên sẽ bị giới hạn về nội dung, số lần tải xuống hoặc phải chấp nhận xem quảng cáo của các bên khác liên tục, gây bất tiện cho người dùng.
 

 

So sánh mô hình B2C và B2B

Vào những năm 1990, mô hình kinh doanh với người tiêu dùng (B2C) đã trở nên phổ biến và được sử dụng để chỉ các công ty có khách hàng cuối cùng là một cá nhân nào đó. Điều này khác hoàn toàn với mô hình kinh doanh giữa các doanh nghiệp với nhau (B2B), ví dụ như hình thức bỏ sỉ.

Các công ty B2C hoạt động trên nền tảng internet và bán sản phẩm cho khách hàng trực tuyến, ví dụ bạn lên Facebook và đặt mua một bộ quần áo từ một shop thời trang online trên nền tảng này. Để hiểu rõ hơn về sự khác biệt của 2 mô hình này, bạn có thể xem bảng so sánh chi tiết dưới đây:
 

 

Ví dụ về mô hình B2C nổi bật ở Việt Nam

Việc tìm hiểu và tham khảo những mô hình kinh doanh B2C là rất cần thiết để cá nhân hoặc doanh nghiệp có thể làm việc bán hàng hiệu quả. Đặc biệt, khi nói đến mô hình B2C tại Việt Nam, chúng ta không thể không nhắc đến sàn thương mại điện tử nổi tiếng Shopee.

Shopee là một nền tảng thương mại điện tử được ra mắt vào năm 2009 và chính thức được giới thiệu tại Việt Nam vào tháng 8 năm 2016. Ban đầu, trang này ở Việt Nam hoạt động theo mô hình kinh doanh C2C là trung gian kết nối giữa người tiêu dùng với người tiêu dùng. Nhưng hiện nay, Shopee đã mở rộng thêm mô hình B2C, tạo môi trường để doanh nghiệp bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng.

Vào năm 2017, Shopee cho ra mắt Shopee Mall nhằm hỗ trợ cung cấp các sản phẩm chính hãng từ các thương hiệu hàng đầu và các nhà bán lẻ lớn tại Việt Nam. Nền tảng đã thu hút rất nhiều người bán và người mua tham gia vào sàn thương mại điện tử này với các chính sách hấp dẫn như miễn phí đăng bán sản phẩm và không lấy hoa hồng. Tuy nhiên, Shopee vẫn ghi rõ trong tương lai các chủ doanh nghiệp có thể bị tính các khoản chi phí.

Ngoài ra, Shopee cũng hỗ trợ người mua bằng cách cung cấp chính sách vận chuyển cực kỳ ưu đãi và hỗ trợ phí ship cho các đơn hàng bằng cách liên kết với các hãng vận chuyển lớn và uy tín. Nhờ đó, khách hàng không chỉ nhận đơn nhanh chóng mà còn thường xuyên được giảm giá hoặc hỗ trợ phí vận chuyển.

 

 

Bí quyết để thành công trong mô hình B2C

Mô hình kinh doanh B2C đóng vai trò quan trọng trong việc đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Vì vậy, so với B2B, mô hình B2C có sự cạnh tranh khốc liệt hơn. Do đó, để trở thành một người bán hàng B2C chuyên nghiệp, bạn cần trang bị cho mình những bí quyết hiệu quả sau đây:

1. Cải thiện kỹ năng bán hàng

Để thực hiện hoạt động kinh doanh hiệu quả, người bán hàng cần sở hữu kỹ năng bán hàng chuyên nghiệp, giao tiếp thông minh và xử lý tình huống nhanh chóng trong quá trình giao dịch. Thái độ phục vụ của người bán hàng cũng là yếu tố cực kỳ quan trọng, đóng vai trò tạo thiện cảm với khách hàng và giúp họ đưa ra quyết định mua sắm nhanh chóng hơn. Ngoài ra, kiến thức và hiểu biết về sản phẩm cũng là yếu tố không thể thiếu, giúp xây dựng lòng tin cho khách hàng và cung cấp giải đáp cho các thắc mắc của họ.

2. Đầu tư hình ảnh sản phẩm đẹp mắt

Có một sự thật rằng hình ảnh của sản phẩm rất quan trọng trong quyết định mua hàng của khách hàng. Nếu hình ảnh được sử dụng để quảng cáo sản phẩm không phù hợp với sản phẩm thực tế, điều này sẽ gây ra cảm giác bị lừa dối đối với người mua. Vì vậy, việc luôn đảm bảo chất lượng hình ảnh, sự chân thực và chất lượng cao luôn là điều cần thiết mà các doanh nghiệp cần quan tâm và chú ý.

3. Cá nhân hóa nhu cầu khách hàng

Để mang lại trải nghiệm mua sắm tuyệt vời cho người tiêu dùng, việc cá nhân hóa nhu cầu của họ là điều rất quan trọng. Thay vì sử dụng các phương pháp quảng cáo không hiệu quả, bạn hãy tập trung vào tâm lý người mua sẽ giúp tăng doanh số bán hàng nhanh hơn.

Một trong những cách để đạt được điều này là sản xuất sản phẩm dựa trên nhu cầu trực tiếp của khách hàng và thêm các sản phẩm bổ sung làm quà tặng. Ngoài ra, bạn cũng nên cung cấp các ưu đãi khác nhau như khuyến mãi giờ vàng, freeship, giảm giá,.... để kích thích nhu cầu mua sắm của khách hàng. Các chiến lược như vậy giúp tạo sự quan tâm và tín nhiệm của khách hàng và đưa họ đến việc quyết định mua sắm.

4. Đẩy mạnh các chiến lược marketing

Ngoài việc tạo dựng thương hiệu trên các kênh bán hàng trực tuyến, các doanh nghiệp B2C cần phải lập một chiến lược marketing online và offline hiệu quả để tăng doanh số bán hàng. Ví dụ như phát tờ rơi, treo banner, xây dựng chương trình khuyến mãi, mini game, sẽ giúp thu hút khách hàng hiệu quả.

Với mô hình kinh doanh B2C, việc cập nhật thường xuyên các thông tin mới về sản phẩm, dịch vụ hoặc thương hiệu là rất cần thiết. Ngoài ra, bạn cũng nên tập trung vào việc chạy quảng cáo Facebook hoặc Google để nhanh chóng tiếp cận đúng nhóm đối tượng khách hàng một cách dễ dàng và chính xác nhất.

5. Tăng độ phủ sóng trên các kênh online

Mô hình kinh doanh online đang ngày càng trở nên phổ biến và hấp dẫn với sự phát triển vượt bậc của công nghệ. Các kênh bán hàng như mạng xã hội (Facebook, Zalo, Instagram), các sàn thương mại điện tử (Shopee, Tiki, Lazada) và website đều mang lại những ưu điểm khác nhau, do đó bạn cần phải cân nhắc kỹ trước khi đầu tư vào một số nền tảng nhất định. Tuy nhiên, trong số các kênh này, website vẫn là kênh bán hàng online không thể thiếu cho bất kỳ doanh nghiệp nào.

Việc sở hữu một trang web tốt cho phép doanh nghiệp của bạn nhanh chóng xuất hiện trên Internet và tiếp cận với nhiều khách hàng tiềm năng hơn. Sự bền vững và nghiêm túc của website cũng là một trong những lý do khiến nó trở thành trung tâm của mọi hoạt động kinh doanh trực tuyến. Với website, nhà quản trị có toàn quyền kiểm soát hoạt động kinh doanh mà không bị phụ thuộc vào bất kỳ đơn vị quản lý nào, mang lại sự tự do và linh hoạt trong việc quản lý.

Nếu chỉ sử dụng mạng xã hội hoặc sàn thương mại điện tử để kinh doanh trực tuyến, doanh nghiệp của bạn sẽ phải tuân thủ những quy định nghiêm ngặt từ các nền tảng đó. Điều này có thể dẫn đến những thay đổi đột ngột trong chiến lược kinh doanh, như tăng giá quảng cáo, giảm số lượt tương tác hoặc giới hạn khả năng tiếp cận khách hàng. Những quyết định này có thể ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh của bạn, đặc biệt là khi đã lên kế hoạch từ trước. Vì vậy, để đảm bảo sự bền vững của hoạt động kinh doanh trực tuyến, việc thiết kế website chuyên nghiệp là điều thực sự cần thiết với các doanh nghiệp B2C.
 

 

Như vậy thông qua bài viết này, Phương Nam 24h đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về khái niệm B2C là gì cũng như top 5 mô hình B2C phổ biến và ví dụ minh họa tại Việt Nam. Có thể nói, đây là một mô hình kinh doanh mang tính đột phá, giúp các doanh nghiệp tiếp cận khách hàng một cách nhanh chóng và tiện lợi hơn bao giờ hết.

B2C đang trở thành xu hướng phát triển không thể bỏ qua trong thị trường kinh doanh hiện nay, và sẽ tiếp tục đem lại những cơ hội và thách thức mới cho các doanh nghiệp trong tương lai. Vì vậy, hy vọng các chia sẻ từ Phương Nam 24h ở trên sẽ giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về mô hình B2C và áp dụng các định hướng hoạt động hiệu quả để phát triển kinh doanh trên thị trường ngày nay.