Top 13 xu hướng ngành nghề trong tương lai ở Việt Nam

Sự phát triển không ngừng của nền kinh tế thế giới cùng những tiến bộ vượt bậc của công nghệ thường dẫn đến một hệ quả tất yếu, đó là xu hướng ngành nghề trong tương lai sẽ trải qua những biến động khôn lường. Không có gì ngạc nhiên khi nhiều việc làm có nguy cơ bị thay đổi hoặc thậm chí biến mất, đồng thời những cơ hội nghề nghiệp mới sẽ xuất hiện, đặc biệt sau một loạt các quy định mới nhằm tái cấu trúc ngành nghề.

Vấn đề đặt ra là bạn sẽ ở trong nhóm an toàn hay rơi vào trạng thái nguy hiểm? Bạn cần tập trung học những kỹ năng nào để củng cố tiềm năng phát triển cá nhân? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về tình hình tuyển dụng cũng như các nhóm ngành tiềm năng hứa hẹn sẽ được săn đón nhất trong những năm sắp tới.

 

 

Top 13 xu hướng ngành nghề trong tương lai ở Việt Nam "khát" nhân lực

Sự tiến bộ liên tục của thế giới đòi hỏi chúng ta phải không ngừng thay đổi, phát triển để thích nghi. Tuy nhiên, các biến động nhanh chóng này đôi khi làm cho những người đang chuẩn bị lựa chọn hướng đi trong tương lai cảm thấy mơ hồ và băn khoăn. Vì thế, để tránh đưa ra quyết định sai lầm, dưới đây chúng tôi đã tổng hợp những xu hướng ngành nghề trong tương lai ở Việt Nam "khát" nhân lực mà bạn có thể tham khảo:

1. Lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Chất lượng cuộc sống con người ngày càng được nâng cao đã làm cho nhu cầu đối với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng tăng nhanh. Mặt khác, do nhiều quốc gia đang bước vào giai đoạn dân số già nên việc phòng ngừa và điều trị bệnh đã trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Điều này tạo ra nhu cầu nhân lực cao trong các ngành nghề thuộc lĩnh vực y tế với mức lương đầu ra hấp dẫn.

Có thể thấy, các ngành nghề liên quan đến chăm sóc sức khỏe cộng đồng như bác sĩ, y tá, điều dưỡng, nhà vật lý trị liệu, tư vấn dinh dưỡng... đang hứa hẹn sẽ trở thành một trong những xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam.

Tuy nhiên, đây là lĩnh vực đầy thách thức, đòi hỏi sự cống hiến và kiến thức chuyên môn sâu rộng. Nếu dự định theo con đường chăm sóc sức khỏe, bạn cần tập trung nghiên cứu, học tập nghiêm túc ngay từ bây giờ. Đặc biệt với những ngành đòi hỏi chuyên môn cao như phẫu thuật, chuyên khoa, bạn sẽ cần thêm một vài năm thực tập để hoàn thiện tay nghề của mình.

2. Lĩnh vực công nghệ thông tin

Có lẽ bất kỳ ai cũng đã nhận ra rằng công nghệ kỹ thuật số đang dần phát triển vượt bậc, không ngừng nghỉ để trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Trong đó, máy tính, điện thoại thông minh, Internet và nhiều công cụ tiện ích khác đã mang đến một sự thay đổi to lớn trong cách chúng ta giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày. Thực tế cho thấy, công nghệ thông tin sẽ không bao giờ lỗi thời và có tiềm năng phát triển vô hạn. Để bắt kịp với xu hướng nghề nghiệp năm 2030, bạn có thể theo đuổi những ngành đang rất "hot" hiện nay như lập trình viên, chuyên gia bảo mật, chuyên gia phát triển phần mềm,....

Để theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực CNTT, bạn cần có khả năng phân tích và giải quyết vấn đề theo cách logic. Để dấn thân vào con đường lập trình, bạn có thể tham gia thực tập, đọc sách hoặc đăng ký các khóa học ngắn hạn về công nghệ thông tin.

3. Lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI)

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng phát triển mạnh mẽ trên khắp thế giới, mang đến những sản phẩm như robot thông minh có khả năng thực hiện các công việc đơn giản để hỗ trợ con người. Đây thực sự là một lĩnh vực vô cùng hấp dẫn và có tiềm năng phát triển to lớn, cả trong khuôn khổ toàn cầu và tại Việt Nam.

Tương tự như ngành công nghệ thông tin, những người học ngành trí tuệ nhân tạo đang nhận được sự hỗ trợ đa diện từ Chính phủ Việt Nam để nâng cao kiến thức và phát triển tư duy. Bên cạnh tốt nghiệp Đại học với chuyên ngành trí tuệ nhân tạo, việc rèn luyện tư duy phản biện, khả năng phân tích logic và giải quyết vấn đề cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao cơ hội nghề nghiệp cho nhiều cá nhân.
 

 

4. Lĩnh vực năng lượng thay thế (alternative energy)

Mặc dù thời điểm hiện tại chúng ta vẫn còn sử dụng dầu và khí đốt nhưng đến một ngày nào đó những tài nguyên tự nhiên này cũng sẽ cạn kiệt. Khi đó, các nguồn năng lượng thay thế như gió, hydro, điện địa nhiệt, năng lượng mặt trời sẽ có tiềm năng phát triển vô hạn với các xu hướng ngành nghề mới từ cơ khí, quản lý nhà máy cho đến các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, kỹ sư và thậm chí chuyên gia bán hàng và tiếp thị. Vì vậy, lĩnh vực năng lượng thay thế dự kiến sẽ trở thành một xu hướng nghề nghiệp đáng chú ý trong tương lai, không chỉ tại Việt Nam mà trên toàn thế giới.

Trong đó, những người có đầu óc khoa học, đam mê nghiên cứu và quan tâm đến tương lai của hành tinh mình đang sinh sống chính là những ứng cử viên tiềm năng để phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực năng lượng thay thế. Bên cạnh niềm đam mê, nếu muốn thực hiện công việc này, bạn sẽ cần mất khoảng 4 - 6 năm để trở thành cử nhân hoặc kỹ sư chuyên ngành kỹ thuật điện, năng lượng tái tạo hoặc khoa học môi trường.

5. Lĩnh vực tâm lý

Sự tiến bộ nhanh chóng của thế giới hiện đại và yêu cầu ngày càng cao về đời sống vật chất đã tạo ra nhiều áp lực tinh thần đối với nhiều cá nhân. Một khảo sát cho thấy rằng cứ mỗi 4 người trên thế giới thì có ít nhất 1 người mắc phải các vấn đề tâm lý, chỉ là họ chưa nhận ra. Mặt khác, dựa trên báo cáo năm 2018 tại Việt Nam, tỷ lệ mắc các rối loạn tâm lý của người dân đã tăng từ 8% lên 29%. Đây thực sự là một tín hiệu cảnh báo, thể hiện rằng người bệnh đang cần sự chăm sóc đặc biệt từ các chuyên gia và bác sĩ tâm lý. Do đó, các nghề liên quan đến sức khỏe tâm thần của con người đang trở nên ngày càng quan trọng.

Lĩnh vực tâm lý học đa dạng với nhiều chuyên ngành khác nhau, bao gồm tâm lý học giáo dục, tâm lý học tội phạm, tâm lý học xã hội,... Bên cạnh đó, bạn cũng cần phải trang bị cho mình một tâm hồn cởi mở, kỹ năng giao tiếp xuất sắc, biết cách đưa ra lời khuyên và khả năng lắng nghe tốt để hiểu sâu hơn về cảm xúc của những người đang trong quá trình điều trị.

6. Lĩnh vực sáng tạo nội dung

Để đáp ứng nhu cầu giao tiếp hàng ngày và tiếp cận thông tin, những nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, Instagram, Youtube,... và các dạng blog, trang web đã trở nên ngày càng phổ biến hơn bao giờ hết, điều này cũng đã làm cho lĩnh vực sáng tạo nội dung được hầu hết các doanh nghiệp hiện nay xem trọng.

Ngày nay, xu hướng ngành nghề về content creator đang trở thành “hot trend” và thu hút sự quan tâm của nhiều người, đặc biệt phần lớn là giới trẻ, nhờ tính mới mẻ và khả năng bộc lộ phong cách cá nhân. Đây thực sự là những đặc điểm đầy tiềm năng mà thế hệ Gen Z đã và đang hướng đến.

Để trở thành một nhà sáng tạo nội dung, bạn có thể không cần bằng đại học hoặc chứng chỉ đào tạo chuyên nghiệp nhưng điều quan trọng là phải sở hữu óc sáng tạo không ngừng, khả năng thích ứng, linh hoạt cùng với sức khỏe tốt.
 

 

7. Lĩnh vực marketing

Trong vòng 1 thập kỷ qua và dự kiến ít nhất cho đến năm 2030, lĩnh vực marketing chắc chắn sẽ luôn thuộc danh sách top các xu hướng ngành nghề trong tương lai. Đối với một nền kinh tế ngày càng mở cửa và hội nhập, sự cạnh tranh cũng như áp lực đào thải đang ngày càng tăng lên. Trong tình hình này, khoảng 70% sự thành công của doanh nghiệp sẽ dựa vào sự độc đáo trong việc quảng cáo sản phẩm / dịch vụ.

Một lợi thế khác là ngành nghề này được giảng dạy tại nhiều trường Đại học ở Việt Nam với các chương trình được thiết kế sát với thực tế và giảng viên có kinh nghiệm rộng rãi. Nếu có niềm đam mê với ngành marketing thì ngoài kiến thức chuyên môn, bạn cũng cần phải sở hữu những kỹ năng mềm như giao tiếp, thuyết trình, đàm phán để trở thành một marketer xuất sắc.

8. Lĩnh vực an ninh mạng

Trong bối cảnh công nghệ thông tin phát triển vượt bậc, không thể không đề cập đến nguy cơ bị đánh cắp dữ liệu. Bất kỳ ngành nghề nào, đặc biệt là trong lĩnh vực chính trị và kinh tế, đều có khả năng cao trở thành mục tiêu của các tin tặc. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi lĩnh vực an ninh mạng lại trở thành xu hướng nghề nghiệp đáng chú ý trong tương lai với mức lương vô cùng hấp dẫn.

Để theo đuổi sự nghiệp với ngành nghề về an ninh mạng, bạn cần bằng cử nhân trong lĩnh vực khoa học máy tính, công nghệ thông tin hoặc kỹ thuật điện tử. Ngoài ra, kỹ năng quan sát tỉ mỉ, tính cẩn thận và tư duy nhạy bén cũng là những phẩm chất không thể thiếu khi làm việc trong lĩnh vực này.

9. Lĩnh vực du lịch và khách sạn

Không chỉ ở Việt Nam mà tại nhiều quốc gia, việc phát triển kinh tế dịch vụ đi kèm với khách sạn đang trở thành một sự ưu tiên hàng đầu. Điều này đã mở ra cơ hội lớn cho những ai đang theo đuổi ngành du lịch và quản lý khách sạn khi họ có thể dễ dàng tìm kiếm việc làm với mức lương hấp dẫn.

Ngày nay, có nhiều trường đại học cung cấp chương trình đào tạo liên quan đến xu hướng nghề nghiệp năm 2030 này. Tuy nhiên, với sự cạnh tranh ngày càng khắt khe, việc nâng cao trình độ ngoại ngữ và khả năng giao tiếp hiệu quả trở nên vô cùng quan trọng để bạn có thể là một ứng cử viên sáng giá trong lĩnh vực du lịch và khách sạn.

10. Lĩnh vực logistics và quản lý chuỗi cung ứng

Sự phát triển không ngừng của thương mại điện tử kết hợp với mô hình kinh doanh đa dạng hóa đã tạo ra nhu cầu ngày càng lớn cho các dịch vụ logistics và quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả. Các doanh nghiệp cần tối ưu hóa quá trình vận chuyển, lưu kho và phân phối sản phẩm để đáp ứng kỳ vọng của khách hàng về giao nhận nhanh chóng. Điều này đòi hỏi những chuyên gia có kiến thức về quản lý chuỗi cung ứng, sử dụng công nghệ thông tin để tối ưu hóa quy trình và giảm thiểu thất thoát.

Cùng với sự tăng trưởng về quản lý bền vững, tiết kiệm tài nguyên, ngành logistics và quản lý chuỗi cung ứng sẽ cần các chuyên gia đa dạng kỹ năng, từ quản lý dữ liệu, phân tích đến tư duy sáng tạo để xây dựng các giải pháp hiệu quả. Từ đó có thể thấy trong tương lai, ngành này sẽ cung cấp nhiều cơ hội nghề nghiệp cho những người có tầm nhìn chiến lược, kỹ năng quản lý và khả năng tư duy đột phá.
 

 

11. Nhóm ngành giáo dục đào tạo

Nhóm ngành giáo dục - đào tạo đang có nhiều tiềm năng phát triển vô cùng hứa hẹn trong tương lai do sự thay đổi liên quan đến công nghệ, kỹ thuật số, cách tiếp cận học tập và xu hướng xã hội. 

Thực tế cho thấy, mức chi tiêu cho giáo dục chiếm tới 47% thu nhập trung bình của gia đình tại Việt Nam. Mặc dù có nhu cầu rất lớn nhưng thị trường giáo dục tại Việt Nam vẫn còn thiếu nhiều mô hình kinh doanh hiện đại và có ít sản phẩm mang thương hiệu toàn cầu. Vì thế, thị trường vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu đa dạng của người học.

Với 42% dân số Việt Nam đang ở độ tuổi dưới 24, đây là khoảng thời gian quan trọng nhất để hình thành nền tảng giáo dục cho mọi chương trình học. Vì vậy, Việt Nam cần thúc đẩy sự xuất hiện của nhiều mô hình và ý tưởng giáo dục chất lượng, mang thương hiệu danh tiếng trên toàn cầu để đáp ứng mọi nhu cầu của học sinh ở mọi độ tuổi.

Nhìn chung, ngành giáo dục đào tạo không chỉ cung cấp kiến thức mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng, mindset và nhân cách. Với sự hỗ trợ từ công nghệ, sự đổi mới và tầm quan trọng ngày càng tăng của việc học, nhóm ngành giáo dục đào tạo đang chứng kiến một tương lai rất sáng lạng.

12. Thiết kế và sản xuất đồ họa 3D 

Các sản phẩm từ ngành nghề thiết kế và sản xuất đồ họa 3D hiện nay đang trở thành xu hướng tiềm năng, được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Ví dụ:

- Trong marketing: các mẫu thiết kế đồ họa như ấn phẩm, logo, bộ nhận diện thương hiệu,... được sử dụng để nâng cao nhận thức và quảng bá doanh nghiệp đến khách hàng mục tiêu.

- Trong ngành xây dựng và kiến trúc: những sản phẩm đồ họa thiết kế 2D, 3D được ứng dụng trong việc tạo ra bản vẽ bố trí nội thất, thiết kế kiến trúc công trình cũng như trang trí cho các sự kiện như tiệc cưới, hội nghị,....

Theo dữ liệu ghi nhận cho thấy thì lĩnh vực thiết kế và sản xuất đồ họa 3D cũng là một trong những ngành nghề đang thiếu nguồn nhân lực tại Việt Nam. Vì thế, đây thực sự là cơ hội tốt cho giới trẻ năng động hiện nay, những người có khả năng thẩm mỹ và tư duy thiết kế sáng tạo.

13. Lĩnh vực nha khoa

"Cái răng, cái tóc là góc con người" - câu nói này ngày càng chính xác khi xã hội phát triển và thế hệ trẻ đang dành sự quan tâm nhiều hơn đối với cả sức khỏe lẫn ngoại hình, cụ thể là việc chăm sóc răng miệng. Hiện nay, cha mẹ hiểu rõ về tầm quan trọng của việc đưa trẻ nhỏ đến gặp bác sĩ nha khoa định kỳ. Song song với việc đó, các dịch vụ trong lĩnh vực nha khoa không chỉ giới hạn ở việc kiểm tra răng thông thường, mà còn mở rộng đến những khía cạnh cao cấp hơn như niềng răng, lắp răng sứ, phẫu thuật xương hàm răng,.... Dự kiến ngành nghề nha sĩ sẽ tăng trưởng khoảng 7% trong giai đoạn từ năm 2018 - 2028.

Những sinh viên muốn theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực này sẽ cần một tấm bằng cao đẳng chuyên ngành nha khoa để bắt đầu sự nghiệp, thường là với vai trò trợ lý nha khoa. Đối với những ai muốn trở thành nha sĩ, họ sẽ cần bằng Cử nhân hoặc Thạc sĩ về khoa Chỉnh nha. Hơn nữa, nếu có điều kiện học tập cao hơn, bạn có thể trở thành Tiến sĩ phẫu thuật nha khoa hoặc Tiến sĩ y khoa nha khoa với nhiều kiến thức chuyên sâu về răng - hàm - mặt.
 

 

Những nghề nghiệp có nguy cơ bị đào thải trong 10 năm tới

Các công việc đơn giản như công nhân lắp ráp tại nhà máy sản xuất, quản lý vận hành dây chuyền lắp ráp,... sẽ đối mặt với nguy cơ thất nghiệp do giảm số lượng lao động con người và thay thế bằng máy móc. Mặt khác, chức vụ thư ký hành chính hay nhân viên lưu trữ với quy trình làm việc phức tạp cũng dần dần mất đi. Theo thống kê cho thấy:

- Hơn 2,7 triệu công nhân ngành may mặc, gần 1 triệu công nhân ngành da giày và khoảng 1 triệu công nhân lắp ráp điện tử có thể đối diện với nguy cơ mất việc làm.

- Hàng chục ngàn nhân viên giao dịch tại ngân hàng với bằng cấp đại học đứng trước nguy cơ mất việc do người dùng ngày càng ưa chuộng hình thức giao dịch trực tuyến hay bị thay thế bởi robot.

- Hàng chục ngàn cán bộ đánh giá tín dụng đang đối mặt với sự thay thế do hệ thống đánh giá dựa trên trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn, hứa hẹn đáng tin cậy hơn.

- Các chức vụ luật sư thường phải tìm hiểu luật pháp và cung cấp tư vấn cũng sẽ bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo khi chúng có thể xử lý lượng thông tin khổng lồ từ dữ liệu lớn.

- Các ngành công việc tưởng chừng phức tạp như nhập liệu, kế toán và kiểm toán viên, nhân viên quản lý thông tin khách hàng, chuyên viên phân tích tài chính sẽ không bị thay thế nhưng nay cũng đối mặt với nguy cơ mất việc.
 

 

Những xu hướng nghề nghiệp mới cho tới năm 2030

Các lĩnh vực liên quan đến công nghệ thông tin sẽ tiếp tục mở ra cơ hội phát triển, tập trung vào việc truyền đạt kiến thức về quá trình chuyển đổi số. Nhóm ngành phục vụ cuộc sống tinh thần trong kỷ nguyên số cũng sẽ nhận được sự quan tâm và các lĩnh vực dịch vụ mà trí tuệ nhân tạo không thể thay thế vẫn sẽ duy trì sự bền vững.

Theo các chuyên gia, dự kiến sẽ có một loạt các nghề nghiệp mới được hình thành đến năm 2030, như là:

- Chuyên gia thiết kế cấu trúc tạm thời.

- Kỹ sư chuyên xây dựng các hành trình tăng cường thực tế (AR).

- Chuyên gia lắp đặt và quản lý màng sinh học.

- Chuyên gia lập kế hoạch cho thế giới ảo Metaverse.

- Nhà dự báo động đất.

- Người quản lý nhóm người máy.

- Cố vấn về tài chính kỹ thuật số.

Làm thế nào để không bị bỏ lại trước những xu hướng nghề nghiệp tương lai?

Để tránh rơi vào tình trạng mất việc và đảm bảo sự tiến xa hơn trước những xu hướng nghề nghiệp trong 10 năm tới thì ngay từ bây giờ, cả người lao động mới và người có kinh nghiệm trên thị trường đều cần tập trung phát triển 4 kỹ năng chính sau đây:

- Kỹ năng ứng dụng công nghệ: Mọi lĩnh vực dịch vụ hiện nay đều đang hướng đến quá trình chuyển đổi số. Đến năm 2030, việc tối ưu hóa hoàn toàn hoạt động kinh doanh dựa trên nền tảng kỹ thuật số và công cụ được cho là hoàn toàn khả thi. Do đó, nếu không có đủ kiến thức và kỹ năng để thích nghi với xu hướng này, bạn sẽ rất dễ đối mặt với tình trạng mất việc.

- Tư duy phân tích và phản biện dựa trên dữ liệu: Tư duy nghiên cứu cùng với kinh nghiệm đánh giá dựa trên số liệu là một kỹ năng quý báu trong bối cảnh tăng cường các công việc liên quan đến thuật toán và khoa học dữ liệu. Trong một thế giới đầy thông tin như hiện nay, khả năng phân tích, hiểu và đánh giá ưu nhược điểm, đồng thời đưa ra giải pháp dựa trên dữ liệu là vô cùng quan trọng.

- Trí tuệ cảm xúc (EQ): Trong môi trường làm việc từ xa và trao đổi thông tin qua Internet, căng thẳng cá nhân cũng như giao tiếp nội bộ dễ dàng phát sinh. Vậy nên, những người có chỉ số EQ cao thường được ưu tiên chọn lựa vì khả năng thích nghi, cộng tác, thương thảo và giải quyết xung đột hiệu quả trong công việc. Đây cũng là khía cạnh không thể thay thế bằng công nghệ.

- Khả năng tự quản lý và tự học - năng lực cốt lõi để thích nghi với thời đại mới: Hiện nay, nhiều doanh nghiệp ưa chuộng việc thuê các cộng tác viên làm việc từ xa thay vì nhân viên chính thức tại công ty nhằm tiết kiệm chi phí. Vì thế, người lao động cần phải có khả năng tự quản lý, biểu hiện qua trách nhiệm, tính kỷ luật cao và khả năng thích nghi với sự thay đổi. Thêm vào đó, việc theo kịp với kiến thức công nghệ cũng đòi hỏi nỗ lực tự học và khả năng quản lý cá nhân.
 

 

Trên đây là nội dung mà Phương Nam 24h muốn chia sẻ về những xu hướng ngành nghề trong tương lai ở Việt Nam nói riêng và toàn thế giới nói chung. Hi vọng rằng với thông tin mà chúng tôi cung cấp, bạn sẽ có thể tìm thấy con đường phát triển nghề nghiệp phù hợp với bản thân cũng như bắt đầu hành trình học tập, trau dồi kinh nghiệm cho mình ngay từ bây giờ nếu không muốn bị đào thải trước xu hướng của thời đại.