Fnb là gì? Các mô hình và chiến lược kinh doanh FnB hiệu quả

Trong thời đại cạnh tranh như ngày nay, không ít người đã lựa chọn khởi nghiệp kinh doanh theo mô hình FnB. Quyết định này là điều dễ hiểu bởi tiềm năng to lớn của ngành ẩm thực cũng như xu hướng phát triển mạnh mẽ không ngừng của thị trường. Tuy nhiên, muốn thành công trong lĩnh vực FnB, bạn cần lựa chọn được một mô hình kinh doanh phù hợp để có thể tận dụng tốt mọi thế mạnh của mình. Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi khám phá ngay các mô hình hiệu quả và những chiến lược kinh doanh FnB triển vọng nhất hiện nay nhé!
 

 

Kinh doanh FnB là gì?

FnB (hoặc F&B) là viết tắt của cụm từ Food and Beverage, được sử dụng để mô tả các dịch vụ cung cấp đồ ăn và thức uống (thường được gọi chung là ẩm thực) cho khách hàng. Hiểu một cách đơn giản, F&B là một lĩnh vực kinh doanh chuyên về ẩm thực nhà hàng và các dịch vụ ăn uống.

Ngành F&B hiện nay được bao gồm nhiều mô hình kinh doanh đa dạng từ nhà hàng sang trọng, quán ăn đường phố, điểm bán đồ ăn di động, chuỗi đồ uống, quán cà phê, cửa hàng trà sữa, ăn uống trong khách sạn, food court, quầy bar cho đến các dịch vụ suất ăn công nghiệp, tổ chức tiệc cưới và tiệc tư gia,.... Cụ thể, ngành FnB được chia thành ba nhóm chính:

- Dịch vụ cung cấp thực phẩm tại các nhà hàng, điểm bán.

- Dịch vụ cung cấp thực phẩm cho các sự kiện theo yêu cầu.

- Dịch vụ cung cấp thực phẩm đưa đến địa điểm mong muốn của khách hàng.

Ngày nay, ngành FnB đặt ra yêu cầu cao về chất lượng sản phẩm, dịch vụ chuyên nghiệp, quản lý vận hành hiệu quả và khả năng đáp ứng nhanh chóng mọi nhu cầu của khách hàng. Với xu thế phát triển không ngừng, lĩnh vực kinh doanh FnB hiện nay mang đến cơ hội hấp dẫn cho những người muốn khởi nghiệp hoặc mở rộng doanh nghiệp của mình trong ngành ẩm thực và đồ uống.

Đừng hiểu nhầm ngành dịch vụ và ngành F&B!

Qua khái niệm FnB là gì, chúng ta có thể thấy F&B là một lĩnh vực kinh doanh chuyên cung cấp các dịch vụ phục vụ nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc ngành dịch vụ và ngành F&B giống nhau. 

Theo đó, ngành dịch vụ là một khái niệm tổng quát, đề cập đến lĩnh vực phục vụ bao gồm cả những ngành sản xuất (thuộc quy trình lưu thông hàng hóa và đáp ứng nhu cầu con người). Nói cách khác, ngành dịch vụ không chỉ liên quan đến dịch vụ sản xuất mà còn bao gồm cả các dịch vụ phi sản xuất. Vì lẽ đó mà cấu trúc của ngành này rất phức tạp và ở nhiều quốc gia, người ta phân chia nó thành ba nhóm chính:

- Dịch vụ kinh doanh: bao gồm truyền thông, vận tải, kinh doanh bất động sản, tài chính, bảo hiểm, dịch vụ nghề nghiệp, ẩm thực ăn uống,....

- Dịch vụ tiêu dùng: bao gồm bán lẻ, bán buôn, du lịch, các dịch vụ cá nhân (như giáo dục, y tế và thể dục thể thao),....

- Dịch vụ công: bao gồm các dịch vụ hành chính công và hoạt động đoàn thể.

Còn ngành F&B như đã đề cập trước đó thì đây chỉ đơn giản là một phần nhỏ trong lĩnh vực dịch vụ, tập trung chủ yếu vào các dịch vụ kinh doanh khách sạn, nhà hàng, quầy ăn uống, khu du lịch,.... Nói cách khác, ngành F&B có thể được ví như một "tệp con" trong ngành dịch vụ, chỉ chiếm một phần nhỏ của danh mục rộng lớn này.
 

 

Các mô hình kinh doanh FnB phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay

Mọi hoạt động trong ngành FnB hiện nay đều đi kèm với những ưu điểm và hạn chế riêng. Vì lẽ đó sẽ không tồn tại mô hình kinh doanh FnB nào được coi là tối ưu mà chỉ có ý tưởng phù hợp với từng đối tượng cụ thể. Do vậy, trước khi quyết định tham gia vào ngành công nghiệp thực phẩm, bạn cần hiểu rõ về top 9 mô hình F&B được đánh giá cao nhất hiện nay và tích hợp chúng vào chiến lược kinh doanh của mình.

1. Mô hình kinh doanh nhượng quyền

Nhượng quyền là một xu hướng kinh doanh đang được nhiều chủ đầu tư quan đặc biệt quan tâm trong những năm gần đây. Vì mô hình đã được xây dựng với nguồn lực sẵn có nên những thách thức liên quan đến chi phí và quy trình vận hành cũng được giải quyết dễ dàng hơn ngay từ giai đoạn đầu. Điều này làm cho kinh doanh nhượng quyền trở thành sự lựa chọn phổ biến đối với các cá nhân và doanh nghiệp nhỏ khi bắt đầu khởi nghiệp.

Tại đây, doanh nghiệp nhượng quyền có thể tự chủ động trong việc đánh giá mức độ khả thi để giảm thiểu rủi ro về tài chính. Ngược lại, bên nhận quyền sẽ tiết kiệm được chi phí đầu tư, từ đó rút ngắn khoảng thời gian để nhanh chóng kiếm doanh thu và lợi nhuận.

Với nhiều ưu điểm vượt trội, mô hình kinh doanh FnB theo hình thức nhượng quyền tại Việt Nam được đánh giá là có tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Điều này xuất phát từ nhu cầu ngày càng gia tăng trên thị trường cũng như sự mở rộng quy mô của các thương hiệu lớn. Các cái tên nổi bật khi áp dụng mô hình nhượng quyền trong kinh doanh FnB tại Việt Nam có thể kể đến như KFC, McDonald, Trung Nguyên Legend, Highland Coffee,....

2. Mô hình Kiot bán hàng

Hiện nay, mô hình Kiot bán hàng ngày càng trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là tại các trung tâm đô thị lớn như TP Hồ Chí Minh và Hà Nội, điển hình có thể kể đến như Ông Bầu Coffee, Passio, Highland,....

Nguyên nhân mà mô hình này được nhiều doanh nghiệp ưa chuộng như vậy là bởi vì Kiot đem đến sự nhanh gọn và đồng thời giúp giảm thiểu thời gian chờ đợi cho khách hàng, từ đó mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng. Xét về góc độ doanh nghiệp, việc sử dụng Kiot không chỉ giảm thiểu đáng kể chi phí về mặt bằng và lương cho nhân viên bán hàng mà còn giúp tối ưu hóa doanh thu. Hơn nữa, triển khai mô hình F&B này cũng giúp doanh nghiệp mở rộng độ nhận diện thương hiệu đến một lượng lớn khách hàng tiềm năng.

3. Mô hình All-in-shop / 1-stop-solution

Mô hình All-in-shop tập trung quy tụ nhiều tiện ích khác nhau vào một khu vực cụ thể và những tiện ích này thường sẽ có mối liên hệ đến nhau, đồng thời có khả năng đáp ứng mọi nhu cầu cấp thiết của khách hàng, từ đó tạo nên động lực để kích thích hành động tiêu dùng nhiều hơn. Nhóm đối tượng khách hàng mà mô hình này nhắm đến thường là dân văn phòng, sinh viên, các bạn trẻ hay những người ưa chuộng xu hướng mua sắm hiện đại.

Khi áp dụng mô hình này, các doanh nghiệp FnB không chỉ đáp ứng được nhu cầu ăn uống đa dạng của mọi thực khách tại một địa điểm duy nhất mà còn có thể mở rộng phạm vi tiếp cận đến một lượng đối tượng khách hàng khác nhau.

Ví dụ như mô hình bán lẻ tiện ích của CVLife (Convenience Life) thuộc tập đoàn Masan, được gọi là Fresh & Chill. Đây là một chuỗi cửa hàng tiện ích bao gồm thực phẩm tươi MEAT Deli, thực phẩm sơ chế và chế biến sẵn Hifresh, các mặt hàng FMCG, quầy dược phẩm Phano, thương hiệu đồ uống Phúc Long,.... 
 

 

2. Mô hình hai chiều giữa phân phối thực phẩm và dịch vụ FnB

Ở chiều hướng đầu tiên, dịch vụ FnB đang dần tích hợp mô hình sản xuất và phân phối thực phẩm vào quy trình kinh doanh của mình như một biện pháp an toàn, hướng tới sự bền vững.

Còn ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp chuyên sản xuất và phân phối thực phẩm sẽ chủ động tích hợp thêm mô hình dịch vụ FnB để tự mình tạo ra các kênh tiêu thụ. Đặc biệt, trong mô hình này, doanh nghiệp còn có thể tập trung phát triển chuỗi cung ứng tự quản lý hoặc mô hình nhượng quyền.

Một ví dụ cụ thể cho xu hướng này là thương hiệu Pizza 4P's. Ngoài việc kinh doanh các sản phẩm chủ đạo của mình, Pizza 4P's còn chủ động cung cấp phô mai cho kênh Horeca và các chuỗi siêu thị mini.

5. Mô hình Take Away

Take Away là một mô hình kinh doanh ngành FnB với quy mô nhỏ, tập trung vào việc cung cấp thức ăn và đồ uống chỉ dành cho việc mang đi. Đặc biệt, trong thời kỳ dịch bệnh Covid-19 vừa qua, nhiều người tiêu dùng cũng đã quen với việc mua mang về vì điều này vừa tiện lợi lại tiết kiệm thời gian. 

Trong số các thương hiệu thành công áp dụng mô hình take away, không thể không nhắc đến Phúc Long với hệ thống cửa hàng Phúc Long Kiosk tại các siêu thị WinMart+. Mục tiêu là tận dụng hệ sinh thái và khách hàng của chuỗi siêu thị nổi tiếng này, đồng thời tối ưu hóa chi phí đầu tư mặt bằng cũng như cơ sở vật chất khác.

Ngoài ra thì các doanh nghiệp mới, startup hay kinh doanh online cũng có thể bắt đầu với mô hình Take Away bằng việc đầu tư vào chất lượng sản phẩm, thời gian phục vụ nhanh chóng, bao bì đẹp mắt nhằm tối ưu hóa hiệu suất kinh doanh.

6. Mô hình Self Service - Tự phục vụ

Thay vì phải tuyển đủ nhân viên như mô hình truyền thống để đảm nhận nhiều vị trí khác nhau (order, phục vụ tại bàn, thanh toán, dọn dẹp) thì nhiều doanh nghiệp FnB hiện nay đã ứng dụng công nghệ và tích hợp với mô hình kinh doanh tự phục vụ. Đây là xu hướng giúp chủ quán nâng cao trải nghiệm của khách hàng thông qua các hình thức gọi món sáng tạo, giảm chi phí nhân viên và tăng cường hiệu suất phục vụ.

Để triển khai mô hình Self Service hiệu quả, bạn có thể áp dụng giải pháp như menu điện tử và cho phép khách hàng quét mã QR để tự gọi món tại bàn. Trong đó, bảng điện tử sẽ hướng dẫn chi tiết từ việc chọn món đến thanh toán và lấy đồ, cùng với thẻ rung thông báo giúp khách hàng có thể tự lấy món ăn hay đồ uống tại quầy một cách nhanh chóng.

7. Mô hình One-stop Dining - Nhà hàng kết hợp cafe

One-stop Dining là một mô hình kinh doanh nhà hàng kết hợp với cafe trong một không gian duy nhất. Tại đây, khách hàng có thể thưởng thức đồ ngọt, đồ ăn mặn và nhiều loại thức uống với không gian thoải mái mà không cần phải di chuyển đến nhiều địa điểm khác nhau.

Ví dụ, một nhóm bạn hẹn cùng ăn tối tại một nhà hàng và muốn trò chuyện với nhau thêm một khoảng thời gian nữa. Trong trường hợp này, nếu không gian của quán không phù hợp cho việc trò chuyện, họ sẽ phải chuyển đến một địa điểm khác. Do đó, việc kết hợp cả hai loại hình không chỉ giúp thực khách tiết kiệm thời gian di chuyển mà còn giúp nhà hàng tăng doanh số bằng cách khuyến khích họ ở lại lâu hơn và chi tiêu nhiều hơn cho cả đồ ăn lẫn đồ uống.
 

 

8. Mô hình Farm to Table - Từ nông trại đến bàn ăn

Mô hình "từ nông trại đến bàn ăn" đang thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp trong ngành FnB, đặt trọng tâm vào việc xây dựng giá trị bền vững và tích cực cho cộng đồng. Theo đó, thực khách có thể hoàn toàn yên tâm về nguồn gốc của thực phẩm và đồ uống mà họ đang sử dụng. Đặc biệt, nhiều nhà hàng còn cho phép thực khách tự quan sát quá trình chế biến, hoàn thiện món ăn nhằm tăng cường niềm tin và sự hài lòng với những trải nghiệm trực tiếp.

Mô hình này cũng giúp chủ cửa hàng giải quyết lo ngại về nguồn nguyên liệu hạn chế hoặc giá cả cao, thông qua việc sản xuất các sản phẩm trực tiếp từ nông trại của chính họ.

Nói về sự thành công của mô hình Farm to Table, có thể kể đến một số thương hiệu nổi tiếng trong ngành FnB như Pizza 4P’s với mô hình nông trại hữu cơ đóng cửa, The Coffee House, Cafe Thái Yên, Trung Nguyên Coffee và Phúc Long với câu chuyện về hạt cà phê, lá trà cũng như quy trình sản xuất "xanh" và "sạch" - tất cả đều gây ấn tượng mạnh mẽ cho những thực khách yêu thích các thương hiệu này.

9. Mô hình đầu tư về các tỉnh nhỏ

Với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt tại những thành phố lớn, doanh nghiệp trong ngành F&B đang dần có xu hướng mở rộng hoạt động sang các tỉnh nhỏ lẻ. Lợi thế của mô hình đầu tư này là chi phí thuê mặt bằng và nhân lực sẽ rẻ hơn, từ đó tối ưu hóa lợi nhuận một cách nhanh chóng. Hơn nữa, những thương hiệu đã có uy tín tại các thành phố lớn như Highland Coffee, Phúc Long, The Coffee House,... khi đến tỉnh lẻ sẽ có lợi thế cạnh tranh và dễ dàng được người dùng ưa chuộng hơn.

Chiến lược kinh doanh FnB hiệu quả giúp doanh nghiệp bứt phá doanh thu

Ngành FnB hiện nay đang thu hút sự chú ý lớn của nhiều nhà đầu tư, tuy nhiên như mọi lĩnh vực đang "nở rộ" khác thì điều này cũng đồng nghĩa với mức độ cạnh tranh càng trở nên khốc liệt. Do đó, để đạt được hiệu suất kinh doanh tối đa và đem lại sự thành công, việc tích lũy những kinh nghiệm thực tế là một yếu tố không thể thiếu.

1. Nghiên cứu thị trường và xác định đối tượng khách hàng mục tiêu

Trước khi đầu tư thời gian, nỗ lực và tài chính vào một mô hình cụ thể, bạn phải đảm bảo sản phẩm hoặc dịch vụ đó thực sự có tiềm năng thành công. Để làm được điều này thì bước quan trọng bạn cần thực hiện là nghiên cứu thị trường kinh doanh và xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu. 

Vì vậy, hãy khám phá thị trường để hiểu rõ đâu là sản phẩm đang được ưa chuộng và cách thức mua sắm hiện nay. Đồng thời, thực hiện các khảo sát để đánh giá khẩu vị, xu hướng cũng như thị hiếu của khách hàng, từ đó cung cấp sản phẩm đáp ứng nhu cầu và mong muốn của họ.
 

 

2. Xây dựng thực đơn độc đáo và chất lượng

Xây dựng một thực đơn độc đáo và chất lượng là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của một doanh nghiệp trong ngành dịch vụ FnB. Bởi lẽ menu hấp dẫn sẽ tạo nên sự khác biệt, giúp bạn nổi bật giữa đám đông cạnh tranh, từ đó thu hút sự chú ý của khách hàng. Để thiết kế một thực đơn ấn tượng nhất bạn cần lưu ý một số điểm sau:

- Tìm hiểu về những xu hướng và công thức ẩm thực đang thu hút sự quan tâm.

- Tạo ra những trải nghiệm độc đáo mà khách hàng không thể tìm thấy ở bất kỳ địa điểm nào khác.

- Đa dạng hóa thực đơn với các món chính, món khai vị, tráng miệng, đồ uống,.... 

- Đảm bảo rằng các quy trình nấu nướng, chuẩn bị thức ăn được thực hiện cẩn thận và chuyên nghiệp.

- Sử dụng nguyên liệu sạch và chất lượng. 

3. Hoàn thiện chu đáo các sản phẩm, dịch vụ sẽ cung cấp

Trong lĩnh vực F&B, bạn sẽ phải đối mặt với nhiều lựa chọn kinh doanh nhưng quan trọng nhất vẫn là xác định tính khả thi của ý tưởng và làm thế nào để triển khai nó một cách hoàn hảo. Ví dụ, khi bắt đầu một quán lẩu, bạn cần nghiên cứu xu hướng ưa thích của khách hàng về các loại lẩu như lẩu Thái, Tomyum, Tứ Xuyên, Kim chi,.... Đồng thời, bạn cũng cần điều chỉnh hương vị sao cho phù hợp với ẩm thực chung của người Việt và đảm bảo thực phẩm phải tươi ngon. Bên cạnh đó, việc cung cấp các dịch vụ tận tình, chu đáo là chìa khóa để giữ chân khách hàng và tạo nên điểm khác biệt cho quán của bạn.

4. Xây dựng chiến lược marketing một cách mạnh mẽ

Trong bối cảnh cạnh tranh cao như hiện nay, việc xây dựng các chiến lược marketing đóng vai trò quan trọng giúp doanh nghiệp nổi bật trên thị trường. Để tăng cường sự nhận biết về thương hiệu, bạn cần chủ động nghiên cứu và triển khai nhiều hình thức truyền thông tiếp thị khác nhau như mạng xã hội, trang web, quảng cáo trên truyền hình, phát tờ rơi, treo banner,.... Những hoạt động này sẽ giúp mọi người dễ dàng ghi nhớ thương hiệu và mở rộng tầm ảnh hưởng đến khách hàng mục tiêu cũng như khách hàng tiềm năng.

5. Không bỏ qua các kênh bán hàng online 

Ngoài việc quảng cáo tiếp thị trên mạng xã hội thì website cũng là một kênh bán hàng online phổ biến, được nhiều người ưa chuộng bởi sự đáng tin cậy và chuyên nghiệp. Nếu bạn có khả năng truyền đạt thông điệp hiệu quả và tối ưu hóa website chuẩn SEO để đạt được thứ hạng cao trên trang kết quả tìm kiếm thì thương hiệu của bạn sẽ dễ dàng thu hút sự chú ý của nhiều khách hàng hơn. Khi đó, cơ hội chuyển đổi, doanh số bán hàng và lợi nhuận sẽ tăng lên đáng kể.

Ngoài ra, bạn cũng đừng quên việc hợp tác với các ứng dụng đặt đồ ăn online để tiếp cận được nhiều đối tượng hơn. Đặc biệt là trong thời điểm hiện nay, đặt đồ ăn trực tuyến trở thành lựa chọn phổ biến của đông đảo khách hàng nhờ vào sự tiện lợi và tốc độ nhanh chóng. Các nền tảng ship đồ ăn hàng đầu hiện nay mà bạn có thể cân nhắc liên kết là Shopee Food, GrabFood, Gojek,....
 

 

Một số xu hướng của ngành FnB bạn không nên bỏ lỡ 

Hiện nay, kinh doanh ngành FnB tại Việt Nam đang được dự đoán sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai. Các dịch vụ ẩm thực dự kiến sẽ mở rộng quy mô nhờ vào những chính sách kích thích nhu cầu du lịch, hứa hẹn thu hút một lượng lớn du khách. Do đó, để không bị tụt hậu trong lĩnh vực này thì dưới đây, hãy cùng chúng tôi điểm qua một số xu hướng dự kiến mới của ngành F&B trong những năm tới, cụ thể:

- Kinh doanh hướng đến đối tượng trẻ: Việt Nam là nước có dân số trẻ, năng động, thông minh với khả năng thích ứng nhanh. Theo ước tính nhóm độ tuổi từ 16 - 30 chiếm 25% tổng dân số, đây là đối tượng khách hàng tiềm năng, thường xuyên sử dụng dịch vụ và sẵn sàng chi trả mạnh tay cho các trải nghiệm ẩm thực mới mẻ.

- Ưu tiên sử dụng thực phẩm, đồ uống tốt cho sức khỏe: Người tiêu dùng ngày càng chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và thực phẩm hữu cơ có nguồn gốc đáng tin cậy. Bạn cần nhanh chóng nắm bắt xu hướng này và lên kế hoạch cung cấp các sản phẩm chất lượng cao, giàu dinh dưỡng, giúp cải thiện sức khỏe, vóc dáng, làn da,... để giành lấy chỗ đứng vững chắc trên thị trường tiên phong.

- Thanh toán không tiền mặt: Trong bối cảnh chuyển đổi số, phương thức thanh toán hiện đại như chuyển khoản, quẹt thẻ, quét mã QR,... với sự nhanh chóng và tiện lợi đang được người dùng ưa chuộng hơn bao giờ hết. Nhà hàng, quán ăn, cafe, trà sữa,... đều đang hướng đến chuyển đổi này để tối ưu hóa quá trình thanh toán và tăng hiệu suất bán hàng.

- Bảo vệ môi trường được chú trọng: Các thương hiệu hiện nay cũng đã quan tâm nhiều hơn đến vấn đề bảo vệ môi trường sống, thể hiện thông qua việc sử dụng bao bì "xanh" và không sử dụng nilon. Chính nhờ giá trị cộng đồng mà điều này đã nhận được rất nhiều sự ủng hộ mạnh mẽ từ phía người tiêu dùng trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống.

- Giao đồ ăn vẫn rất được ưa chuộng: Kể từ năm 2015, dịch vụ giao đồ ăn trực tuyến đã trở nên phổ biến và đặc biệt phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn đại dịch Covid - 19. Xu hướng này vẫn tiếp tục mạnh mẽ sau khi thế giới bắt đầu hồi phục nhờ vào tính nhanh chóng, tiện lợi và tiết kiệm thời gian.
 

 

Trên đây là nội dung mà Phương Nam 24h muốn chia sẻ đến bạn về khái niệm FnB là gì cũng như các mô hình và chiến lược kinh doanh FnB hiệu quả. Hy vọng rằng với những thông tin cung cấp trên, bạn sẽ có cái nhìn tổng quan hơn về lĩnh vực Food and Beverage cũng như nhận biết được những xu hướng phát triển tiềm năng nhất hiện nay. Nhìn chung, thành công trong FnB đòi hỏi sự sáng tạo, quản lý hiệu quả nguồn lực và khả năng nắm bắt được nhu cầu thị trường. Đồng thời, việc theo đuổi xu hướng tiêu dùng và áp dụng công nghệ mới có thể là yếu tố quyết định sự thành bại của một doanh nghiệp F&B.